Nhạc sĩ Trần Tiến được trao tặng Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội năm 2025, ghi nhận giá trị những ca khúc đậm phong vị Hà Nội của ông.
Nhạc sĩ Trần
Tiến là nhân vật thứ ba trong giới sáng tác âm nhạc được vinh danh Giải thưởng
Lớn của Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội, sau nhạc sĩ Phú Quang
(1949-2021) và nhạc sĩ Hồng Đăng (1936-2022).
Quê quán
Hà Tây, nhưng sinh ra và lớn lên ở phố Hàng Lọng, nhạc sĩ Trần Tiến mang dáng vẻ
của một người Hà Nội hào hoa và bụi bặm. Bước vào nghệ thuật với vai trò ca sĩ,
sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Trần Tiến bắt đầu với ca khúc “Cô gái Sầm Nưa”
viết năm 1968, khi ông tham gia đoàn văn công phục vụ bộ đội chiến trường chống
Mỹ.
Được mệnh
danh là “lãng tử du ca”, hình ảnh nhạc sĩ Trần Tiến phổ cập công chúng cùng
nhóm Du ca Đồng Nội cuối thập niên 80 của thế kỷ trước. Nhạc sĩ Trần Tiến tung
hoành ở nhiều đề tài, nhưng cảm hứng Hà Nội vẫn giữ một vị trí chủ đạo suốt hành
trình mộng mơ giai điệu của ông.
Nhạc sĩ Trần
Tiến có hơn 20 ca khúc viết trực diện về cuộc sống và nét đẹp Hà Nội, từ “Ngẫu
hứng sông Hồng”, “Ngẫu hứng phố”, “Hà Nội những năm 2000”, “Hà Nội ngày ấy”… đến
“Quê nhà”, “Chim sẻ tóc xù”, “Phố nghèo”…
Hà Nội qua
ca khúc Trần Tiến luôn phủ một màn sương kỷ niệm. Mọi sự vật và mọi con người đều
không rõ ràng gì, như một thước phim âm bản, day dứt và ám ảnh.
Đó có thể
là một Hà Nội chật chội thời xa xưa “Hà Nội buồn thương nhớ ơi/ nơi tôi qua
ngày thơ ấu/ Chiều chiều mẹ dắt qua đê, ngắm con sông tràn nước lũ/ Hà Nội buồn
thương nhớ ơi, nhớ cây bàng đứng trước nhà, nhớ cô hàng nước chưa già đã lấy chồng
xa.../ Sao tôi cứ yêu phố buồn thu ấy, lá rơi đầy/ Và em mái tóc đen dáng ngày
xưa ấy, nghèo mà sang/ Sao tôi cứ yêu mái nhà rêu cũ tiếng kinh cầu/ Và em đôi
guốc xưa gieo vào ngõ vắng nỗi buồn đêm”.
Đó có thể
là một Hà Nội rộng lớn hơn ở phía hồi ức “Quê nhà tôi ơi, xứ Đoài xa vắng/ Khói
chiều mênh mông, sông Đà buông nắng/ Nhớ thương làng quê, luỹ tre bờ đê/ Ước mơ
trở về, nghe mẹ hiền ru bên thềm đá cũ”.
Chung một
thế hệ nhạc sĩ Hà Nội thành danh, nhạc sĩ Trần Tiến góp một phong cách độc đáo
để cùng nhạc sĩ Nguyễn Cường, nhạc sĩ Phú Quang, nhạc sĩ Dương Thụ… khơi dậy
tình yêu bất tận dành cho mảnh đất Thăng Long trầm tích ngàn năm.
Nhạc sĩ Trần
Tiến kết hôn với cô giáo Hà Nội- Bích Ngà vào năm 1973, mà ông thổ lộ qua ca
khúc “Tôi phải lòng vợ tôi”. Sau ngày đất nước thống nhất, họ vào định cư tại
TP.HCM. Gia đình họ có hai người con gái, nay đều trưởng thành.
Ra đi từ
Hà Nội, nhạc sĩ Trần Tiến sau nửa thế kỷ đã định vị một gương mặt tiêu biểu của
âm nhạc Việt Nam hiện đại. Ngoài những ca khúc dâng tặng Hà Nội chôn nhau cắt rốn,
nhạc sĩ Trần Tiến còn phô diễn tài năng ở nhiều dạng ca khúc lan tỏa mạnh mẽ
trong cộng đồng.
Với mảng đề
tài tình yêu đôi lứa, nhạc sĩ Trần Tiến có các ca khúc “Ngựa ô thương nhớ”, “Tạm
biệt chim én”, “Ngẫu hứng giao duyên”, “Trái tim nhiều ngăn”, “Tiếng trống
Paranưng” hay “Chuyện tình thảo nguyên”. Hoặc với mảng đề tài xã hội, nhạc sĩ
Trần Tiến có các ca khúc “Sao em nỡ vội lấy chồng”, “Mặt trời bé con”, “Vết
chân tròn trên cát” hay “Sói con ngơ ngác”.
Bây giờ giờ,
ở tuổi 78, nhạc sĩ Trần Tiến vẫn chưa có dấu hiệu mỏi mệt. Những sáng tác mới của
ông vẫn rộn ràng xuất hiện, phảng phất chút hương vị thiền, thấu hiểu và bao
dung.
TUY HÒA
