Tác giả trẻ 24 tuổi Giai Du đã đoạt giải nhất cuộc vận động sáng tác 2023-2025 của Giải thưởng văn học Kim Đồng với truyện dài ‘Nên làm gì khi trời nổi gió’.
Tác giả trẻ
Giai Du tên thật là Đặng Văn Giàu đến từ tỉnh An Giang. Tác giả trẻ Giai Du
sinh năm 2001 cho biết “gia đình chỉ buôn bán bình thường, nhưng mẹ em rất
thích đọc sách nên em được thụ hưởng tình yêu văn chương để thử sức sáng tác”.
Hiện nay,
tác giả trẻ Giai Du đang theo học thạc sĩ tại Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM. Ba
năm gần đây, tác giả trẻ Giai Du cho ra mắt liên tục ba cuốn sách “Chiều chiều
quạ nói với diều”, “Kiện trời” và “Lân tinh”. Tại buổi lễ tổng kết và trao giải
cuộc vận động sáng tác 2023-2025 của Giải thưởng văn học Kim Đồng, diễn ra sáng
13/6 tại TP.HCM, tác giả trẻ Giai Du được xướng tên ở vị trí cao nhất với truyện
dài “Nên làm gì khi trời nổi gió”.
Đây là một
bất ngờ cho giới văn chương. Bởi lẽ, Giải thưởng văn học Kim Đồng thu hút rất
nhiều gương mặt nổi tiếng trong giới cầm bút. Một nhà văn gạo cội như Nguyễn
Quang Lập cũng nhận giải tư, thì tác phẩm của tác giả trẻ Giai Du chắc chắn ẩn
chứa một giá trị độc đáo.
Do cuộc vận
động sáng tác 2023-2025 chưa in “Nên làm gì khi trời nổi gió” nên công chúng
chưa có điều kiện thưởng thức tác phẩm này. Với tư cách trưởng ban chung khảo,
nhà văn Trần Đức Tín hé lộ chút ít: “Ở tuổi lên 10, mỗi khi trời nổi gió, bạn
có phân vân tự hỏi mình nên làm gì? Phơi quần áo? Tập thể dục? Ăn một viên kẹo?
Gieo một hạt giống? Đến chơi nhà bạn?… Những dự định, việc làm tưởng như đơn giản,
rời rạc, được kết nối với nhau tự nhiên, hài hòa, thành một câu chuyện hàm chứa
ý nghĩa sâu sắc. Bố cục sáng tạo, văn phong chững chạc, tư tưởng nhân văn xuyên
suốt… là những điểm son của truyện dài “Nên làm gì khi trời nổi gió”, và cũng
chính là điểm son thường thấy trong bất kỳ tác phẩm văn học thành công nào”.
Bên cạnh
giải nhất với tiền thưởng 100 triệu đồng thuộc về tác giả trẻ Giai Du, Giải thưởng
văn học Kim Đồng cũng trao 2 giải nhì cho tác giả Nguyễn Thị Như Hiền và tác giả
Giáp Thị Thùy Dương, 3 giải ba cho tác giả Cao Nguyệt Nguyên, tác giả Nguyễn Quỳnh
Mai và tác giả Phạm Thu Hà. Ngoài ra, còn có 5 giải tư.
Ngày 30/5/2023,
Nhà xuất bản Kim Đồng công bố thành lập Giải thưởng Văn học Kim Đồng và phát động
Cuộc vận động sáng tác 2023 – 2025. Trong gần hai năm qua, Nhà xuất bản Kim Đồng
đã phối hợp với các hội văn học nghệ thuật tổ chức nhiều hoạt động gặp gỡ, giao
lưu với các tác giả, giữa các tác giả và bạn đọc trên khắp đất nước. Các buổi tọa
đàm, giao lưu sáng tác, đối thoại cùng sinh viên, học sinh tại Hà Nội, Hải
Dương, Đà Nẵng, Quảng Nam, Gia Lai, Buôn Mê Thuột, TP. HCM, An Giang… đã khơi dậy
cảm hứng sáng tác cho các nhà văn và góp phần lan tỏa giá trị của văn học thiếu
nhi Việt Nam.
Sau gần
hai năm, Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất đã chính thức khép lại với
612 tác phẩm tham dự ở các thể loại thơ, truyện ngắn, truyện dài… đến từ 55 tỉnh,
thành trong nước, và từ các quốc gia Úc, Đức, Pháp, Thụy Điển. Độ tuổi tác giả
trải rộng từ 9 tuổi (sinh năm 2016) đến 93 tuổi (sinh năm 1932), cho thấy sức
hút đặc biệt của văn học thiếu nhi đối với nhiều thế hệ người viết. Giải thưởng
Văn học Kim Đồng đã thu hút và cổ vũ nhiều cây bút mới, đồng thời khơi dậy đam
mê sáng tác ở các tác giả kì cựu.
Trong thời
gian diễn ra Cuộc vận động sáng tác 2023 – 2025, hơn 40 tác phẩm tham dự giải
đã được lựa chọn xuất bản, nhận được nhiều thiện cảm của độc giả nhí, tiêu biểu
như “Bạn có thích làm mèo?” của tác giả Hoài Thư, “Cánh diều hình nốt nhạc” của
tác giả Niê Thanh Mai, “Hạt bắp vỗ tay” của tác giả Nguyễn Thánh Ngã, “Cuôc
phiêu lưu Còng Gió Vân Xanh” của tác giả Lê Đức Dương, “Bầy cừu bay ngang thành
phố” của tác giả Huỳnh Trọng Khang, “Đừng mở cửa cho người lạ” của tác giả Phạm
Thị Hường…
Ban giám
khảo Giải thưởng văn học Kim Đồng cho rằng, đánh giá sự phát triển của một nền
văn học thiếu nhi, trước hết, không thể bỏ qua đội ngũ tác giả và số lượng tác
phẩm. Người viết nhiều, tác phẩm nhiều chính là cái “nền” đủ rộng, đủ vững cho
những sáng tác chất lượng cao có cơ hội xuất hiện. Thiếu cái “nền” đó, văn học
thiếu nhi dễ rơi vào tình trạng nghèo nàn, mờ nhạt, dựa dẫm vào sự ăn may…
Ở một góc
nhìn khác, qua kết quả cuộc vận động sáng tác, thấy khá rõ sự “chuyển giao thế
hệ” giữa những người viết. Bên cạnh một số tác giả tâm huyết với văn học thiếu
nhi, mặc dù không còn trẻ, vẫn có tác phẩm xứng đáng được vinh danh, phần lớn
những người còn lại ở độ tuổi 40 trở xuống. Trong sáng tác văn chương, độ tuổi
đó được coi là trẻ. Lợi thế của họ khi chuyện trò với trẻ là không thể phủ nhận.
Lợi thế này được thể hiện rõ trong tác phẩm. Họ tiếp cận dễ dàng với các em bằng
sự tươi tắn, trong sáng, hồn nhiên chưa bị phai mờ bởi thời gian. Vì thế, có thể
nói: âm hưởng chính của Giải thưởng văn học Kim Đồng lần này là âm hưởng của cuộc
“giao lưu”, trò chuyện thân tình, đồng cảm giữa những người viết trẻ và bạn đọc
trẻ.
Sau lễ
trao giải sáng 13/6, Nhà xuất bản Kim Đồng tiếp tục phát động Cuộc vận động
sáng tác 2025 - 2027 và Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ hai với đối tượng
độc giả được mở rộng, gồm: nhi đồng, thiếu niên và thanh niên. Nghĩa là có hai
hệ thống giải thưởng: Giải thưởng Văn học Kim Đồng dành cho các tác phẩm xuất sắc
viết cho thiếu nhi và Giải thưởng Văn học Kim Đồng dành cho các tác phẩm xuất sắc
viết cho người trẻ.
TUY HÒA
