Báo “The Economist” của Anh vừa đưa ra danh sách các xu hướng sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển trên thế giới năm 2024. Trong số đó có các cuộc bầu cử ở hơn 70 quốc gia, sự ủng hộ dành cho Ukraine ở châu Âu, xung đột ở Trung Đông, cũng như Chiến tranh Lạnh mới và vai trò ngày càng tăng của trí tuệ nhân tạo.


10 XU HƯỚNG LỚN ẢNH HƯỚNG ĐẾN THẾ GIỚI NĂM 2024

(Báo THE ECONOMIST- Anh)

Dòng chảy của cuộc sống không thể dừng lại. Cho dù đó là sự leo thang của xung đột vũ trang, việc vẽ lại bản đồ tài nguyên năng lượng toàn cầu hay tiến bộ nhanh chóng trong lĩnh vực năng lượng nhân tạo; thế giới đang thay đổi với tốc độ chóng mặt. Từ tình hình ở Trung Đông cho đến sự ra đời của ô tô điện và phương pháp điều trị bệnh béo phì, thế giới hôm nay nhìn đã hoàn toàn khác so với dù chỉ một hoặc hai năm trước. Công việc của báo là làm sao đảm bảo cho bạn có đầy đủ thông tin về tình hình hiện tại và cho bạn biết điều gì có thể xảy ra tiếp theo. Dưới đây là mười điều cần hết sức lưu tâm trong năm tới.

1-CHỌN CÁC BỘ KHUNG

Các cuộc bầu cử sẽ diễn ra trên khắp thế giới, thu hút nhiều cử tri hơn bao giờ hết sẽ cho phép chúng ta đánh giá tình trạng dân chủ trên quy mô toàn cầu. Năm 2024, hơn 70 cuộc bầu cử sẽ được tổ chức tại các quốc gia có tổng dân số 4,2 tỷ người, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử có hơn một nửa dân số thế giới đi bỏ phiếu. Nhưng mặc dù sẽ có nhiều cuộc bầu cử hơn bao giờ hết vào năm 2024, điều đó không có nghĩa là sẽ có nhiều dân chủ hơn: trong nhiều trường hợp, các cuộc bầu cử sẽ không tự do và không công bằng.

2. CUỘC BẦU CỬ Ở MỸ SẼ GÂY RA NHỮNG HIỆU ỨNG TOÀN CẦU

Các cử tri và các phiên tòa sẽ đưa ra phán quyết đối với Donald Trump, người có cơ hội trở lại Nhà Trắng được ước tính là hơn 30%. Có khả năng kết quả của cuộc bầu cử sẽ phụ thuộc vào quyết định của hàng chục nghìn cử tri ở một số bang xung đột. Tuy nhiên, hậu quả của quyết định này sẽ thực sự mang tính toàn cầu, bởi vì chúng sẽ ảnh hưởng đến mọi thứ, từ chính sách khí hậu đến viện trợ quân sự cho Ukraine.

3. CHÂU ÂU, TIẾN LÊN!

Về vấn đề này, châu Âu phải tích cực hơn và cung cấp cho Ukraine sự hỗ trợ về quân sự và kinh tế mà nước này cần để chiến đấu lâu dài, đồng thời chuẩn bị cơ sở cho việc Kyiv gia nhập Liên minh châu Âu. Đây sẽ là bước đi đúng đắn, đồng thời mang lại sự phòng ngừa trong trường hợp Trump trở lại nắm quyền ở Hoa Kỳ và ngừng ủng hộ Ukraine.

4. BẤT ỔN Ở TRUNG ĐÔNG

Cuộc tấn công của Hamas vào Israel và cuộc tấn công trả đũa của Israel vào Dải Gaza đã thay đổi hoàn toàn tình hình ở khu vực này và chấm dứt ý tưởng cho rằng thế giới có thể tiếp tục phớt lờ hoàn cảnh khó khăn của Palestine. Liệu điều này có phát triển thành một cuộc xung đột khu vực lớn hơn không? Hay sẽ có một cơ hội mới cho hòa bình? Trong khi đó, đối với Mỹ, vốn đã buộc phải hoạt động ở giới hạn khả năng của mình, đây sẽ là một phép thử cho thấy liệu nước này có thể thích ứng với môi trường thế giới phức tạp và đầy đe dọa hơn hay không.

5. RỐI LOẠN ĐA CỰC

Kế hoạch xoay trục sang châu Á của Mỹ, điều lẽ ra sẽ mang lại cho Washington cơ hội tập trung vào sự cạnh tranh ngày càng leo thang với Trung Quốc, đã bị cản trở bởi xung đột quân sự ở Ukraine và Dải Gaza. Nga cũng đang mất dần sự tập trung và ảnh hưởng của mình. Những xung đột đóng băng giá trên khắp thế giới đang dần tan băng, nhưng xung đột lạnh đang nóng lên. Tình trạng bất an ở Sahara ngày càng gia tăng. Giờ đây, “thời điểm đơn cực” của Mỹ đã thuộc quá khứ, thế giới đang chuẩn bị cho sự gia tăng xung đột.

6. CHIẾN TRANH LẠNH LẦN THỨ HAI.

Khi tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc chậm lại, sự căng thẳng xung quanh vấn đề Đài Loan gia tăng và Mỹ tiếp tục hạn chế khả năng tiếp cận công nghệ tiên tiến của Trung Quốc, lời lẽ khoa trương về “Chiến tranh Lạnh mới” đã ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, các công ty phương Tây đang cố gắng hạn chế sự phụ thuộc của chuỗi cung ứng vào Trung Quốc sẽ sớm nhận ra rằng điều này nói dễ hơn làm. Trong khi đó, cả hai phe sẽ nỗ lực thu hút các “ các quốc gia tầm trung” của miền Nam toàn cầu – đặc biệt là để có được quyền tiếp cận các nguồn tài nguyên xanh của họ.

7. BẢN ĐỒ NĂNG LƯỢNG MỚI

Quá trình chuyển đổi sang năng lượng sạch đang giúp tạo ra các siêu cường xanh mới và vẽ lại bản đồ năng lượng toàn cầu. Lithium, đồng và niken đang ngày càng trở nên quan trọng, trong khi dầu và khí đốt - cùng với những khu vực thống trị nguồn cung của chúng - đang mất đi tầm quan trọng.

Cạnh tranh giành tài nguyên xanh đang làm thay đổi địa chính trị và thương mại, đôi khi tạo ra kẻ thắng kẻ thua không ngờ tới. Trong khi đó, thái độ tiêu cực đối với các sản phẩm thân thiện với môi trường đang ngày càng gia tăng trong số các cử tri tin rằng các chính sách môi trường là một âm mưu của giới tinh hoa chống lại người dân thường.

8. SỰ BẤT ỔN KINH TẾ

Vào năm 2023, các nền kinh tế phương Tây hoạt động tốt hơn dự kiến , nhưng mối nguy hiểm vẫn chưa qua và lãi suất vẫn giữ nguyên việc ở mức độ cao sẽ là một thử thách đau đớn cho cả công ty lẫn người tiêu dùng, ngay cả khi tránh được suy thoái (hãy xem các ngân hàng và cách họ bị ảnh hưởng bởi thị trường bất động sản thương mại, nơi mọi thứ có thể diễn ra sai sót). Trung Quốc có thể đối mặt với lạm phát

9. AI TRỞ THÀNH HIỆN THỰC

Các doanh nghiệp đang triển khai công nghệ AI, các cơ quan điều hành đang cố gắng quản lý nó, các chuyên gia kỹ thuật đang tiếp tục hoàn thiện nó. Năm tới sẽ chứng kiến cuộc thảo luận ngày càng gia tăng về cách tiếp cận tốt nhất đối với quy định về AI — và liệu các cuộc tranh luận về mối đe dọa hiện hữu do AI gây ra có phải chỉ là một thủ đoạn được thiết kế để trì hoãn tiến bộ hay không. Việc áp dụng và sử dụng AI theo cách không mong muốn sẽ tiếp tục gia tăng, cũng như những lo sợ về kho tàng của AI đối với thị trường lao động và thậm chí cả kết quả bầu cử. Tác động lớn nhất, thực tế nhất của AI là gì? Nó sẽ làm tăng nhanh hơn quá trình viết chương trình mã hóa ra sao?

10. GẮN KẾT THẾ GIỚI LẠI VỚI NHAU

Rất có thể những khác biệt về hệ tư tưởng sẽ được gạt sang một bên khi Thế vận hội được tổ chức ở Paris, khi các phi hành gia có thể bay vòng quanh mặt trăng hoặc khi giải vô địch cricket quốc tế “Twenty20” dành cho nam diễn ra. Nhưng những người hy vọng vào sự thống nhất toàn cầu cũng có thể sẽ không đạt được gì cả.

TÔ HOÀNG chuyển ngữ