Bảo tàng nghệ thuật Quang San sau một tháng đi vào hoạt động, đã nhanh chóng trở thành một địa chỉ văn hóa mới cho công chúng đô thị phương Nam.
Bảo tàng nghệ thuật Quang San (Quang San
Art Museum) có giấy phép thành lập từ tháng 2/2023 và chính thức khai trương từ
tháng 6/2023. Bảo tàng nghệ thuật Quang San tọa lạc ở số 189B/3 Nguyễn Văn Hưởng,
Phường Thảo Điền, Thủ Đức, TP.HCM với diện tích 2000 mét vuông.
Nằm bên cạnh sông Sài Gòn thơ mộng, Bảo tàng
nghệ thuật Quang San được đánh giá là bảo tàng tư nhân lớn nhất Việt Nam hiện
nay. Bảo tàng nghệ thuật Quang San chú trọng lĩnh vực mỹ thuật, đang sở hữu
trên 1300 tác phẩm hội họa và điêu khắc có giá trị.
Bảo tàng nghệ thuật Quang San là tâm huyết
được vun đắp hơn 20 năm của ông Nguyễn Thiều Quang. Là con trai của nhà văn
Xuân Thiều, cho nên ông Nguyễn Thiều Quang từ nhỏ đã được tiếp xúc với giới nghệ
sĩ và tri thức. Tuy nhiên, ông Nguyễn Thiều Quang tốt nghiệp kỹ sư xây dựng
công trình ngầm tại Liên Xô và thành công trong ngành tài chính. Hiện nay, ông
Nguyễn Thiều Quang là Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Techcombank.
Tên gọi Quang San đặt cho bảo tàng nghệ
thuật, được ông Nguyễn Thiều Quang ghép tên mình và tên người mẹ tảo tần nuôi bốn
anh em của ông khôn lớn. Trong khuôn viên bảo tàng nghệ thuật Quang San có tác
phẩm điêu khắc chân dung nhà văn Xuân Thiều khá ấn tượng. Nhà văn Xuân Thiều
(1/4/1930- 4/4/2007) được trao giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
năm 2017.
Nhà văn Xuân Thiều viết nhiều thể loại, từ
thơ, bút ký, truyện ngắn đến tiểu thuyết, lý luận, phê bình. Một số tác phẩm của
nhà văn Xuân Thiều được công chúng yêu mến như “Mặt trận kêu gọi”, “Thôn ven đường”,
“Huế mùa mai đỏ”, “Gió từ miền cát”...
Trong một bài thơ dành tặng con trai Nguyễn
Thiều Quang, nhà văn Xuân Thiều nhắn nhủ: “Rồi con đi theo ba bước chân lũn tũn/
Kìa con ơi tránh vũng nước lầy bùn/ Con hãy đi trên con đường rộng lớn/ Khi vào
đời con thẳng bước đừng run/ Con hãy đi khắp mọi miền đất nước/ Những dòng sông
dài những đỉnh núi cao/ Con sẽ hiểu tình yêu rộng lớn nhất/ Là tình yêu Tổ quốc,
đồng bào”.
Thực hiện lời dặn ấy, ông Nguyễn Thiều
Quang sau khi ổn định kinh tế, đã dùng đam mê của mình để sưu tầm những tác phẩm
của các danh họa Việt Nam. Ông và người vợ Phùng Minh Nguyệt không chỉ xuôi ngược
khắp ba miền mà còn tham dự nhiều cuộc đấu giá tranh quốc tế để mua lại những bức
tranh nổi tiếng của họa sĩ Việt Nam. Có không ít bức tranh được vợ chồng ông Nguyễn
Thiều Quang mua với giá hàng triệu USD từ chục năm trước.
Sưu tập tranh, không phải có tiền là làm
được, mà còn cần phải có thêm tấm lòng. Có nhiều bức tranh, vợ chồng ông Nguyễn
Thiều Quang phải dùng tình cảm để thuyết phục, thậm chí năn nỉ thân nhân của họa
sĩ quá cố để họ gật đầu chuyển nhượng.
Càng ngày, ngôi nhà cũ của ông Nguyễn Thiều
Quang trên đường Trương Định, quận 3 không còn đủ chỗ để chứa tranh. Ông Nguyễn
Thiều Quang quyết định mở bảo tàng nghệ thuật tư nhân, với quan niệm: “Nếu tác
phẩm chỉ gói gọn trong không gian nhỏ hẹp để thụ hưởng mang tính cá nhân và gia
đình, thì khó có nhiều người yêu thích được chiêm ngưỡng”.
Bảo tàng nghệ thuật Quang San được ông
Nguyễn Thiều Quang giao cho con trai Nguyễn Thiều Kiên làm giám đốc. Bảo tàng nghệ
thuật Quang San được chia thành 3 khu vực trưng bày, tương ứng với dòng chảy lịch
sử hội hoạ Việt Nam, từ các khoá đầu tiên của Trường Mỹ thuật Đông Dương đến
giai đoạn kháng chiến, thời kỳ đổi mới, thời kỳ đương đại và qua từng vùng miền.
Khi những tác phẩm được sưu tầm và đặt cạnh
nhau ở Bảo tàng nghệ thuật Quang San, thì công chúng không khó khăn để nhận ra
phong cách độc đáo của những trường phái mỹ thuật khác nhau. Kiểu vẽ của Trường
Mỹ nghệ Biên Hoà (từ 1903 đến nay, hiện là Trường Cao Đẳng Trang trí Mỹ thuật Đồng
Nai) không giống kiểu vẽ của Trường vẽ Gia Định (từ 1913 đến nay, hiện là Đại học
Mỹ thuật TP HCM) và càng không giống kiểu vẽ của Trường Cao Đẳng Mỹ thuật Huế (từ
1958 đến nay, hiện là Đại học Nghệ thuật Huế).
Bảo tàng nghệ thuật Quang San là bảo tàng
ngàn tỷ, nên có những bộ sưu tập triệu “đô”, như các bộ tứ hội họa Việt Nam từ
“Trí, Cẩn, Vân, Lân”, “Nghiêm, Liên, Sáng, Phái” hay “Thứ, Phổ, Lựu, Đàm”.
Với đội ngũ tư vấn chuyên môn rất am tường
thị trường mỹ thuật, cho nên Bảo tàng nghệ thuật Quang San tương đối đầy đủ tác
phẩm của những gương mặt hội họa Việt Nam, từ thế hệ Nguyễn Hiêm, Huỳnh Phương
Đông, Mai Long, Nguyễn Thụ đến thế hệ Bửu Chỉ, Đinh Cường, Dương Đình Sang,
Hoàng Đăng Nhuận và cả những họa sĩ ăn khách như Nguyễn Trung, Đỗ Quang Em, Nguyễn
Thanh Bình, Đào Hải Phong, Lê Thiết Cương...
TUY HÒA