Người ngược dòng đáng khâm phục chính là họa sĩ Đào Minh Tri, khi chứng kiến ông ngồi xe lăn cắt băng khai mạc triển lãm ‘Ngược dòng’ của mình vào tối 22/3 tại TP.HCM.
Người
ngược dòng Đào Minh Tri được đông đảo đồng nghiệp và công chúng kéo đến chúc mừng,
khi ông tổ chức triển lãm cá nhân “Ngược dòng” sau 15 năm đối mặt bạo bệnh. Người
ngược dòng Đào Minh Tri đã bị đột quỵ vào tháng 3/2007, lúc đang giữ chức Chủ tịch
Hội Mỹ thuật TP.HCM.
Người
ngược dòng Đào Minh Tri không đầu hàng số phận. Ông vẫn sáng tạo dù cơ thể bị hành
hạ bởi di chứng của bạo bệnh. Vì vậy, triển lãm cá nhân “Ngược dòng” là lần tái
ngộ xúc động của họa sĩ Đào Minh Tri. Ông ngồi xe lăn để cắt băng khai mạc và ông
ngồi xe lăn để trả lời phỏng vấn giới truyền thông, như một minh chứng của bản
lĩnh sáng tạo.
Triển
lãm cá nhân “Ngược dòng” kéo dài từ ngày 22/3 đến ngày 28/3 tại Hội Mỹ thuật
TP.HCM (218A Paster, quận 3, TP.HCM).
Họa
sĩ Đào Minh Trí say mê vẽ cá. Ông từng có cuốn sách “My fish” trước khi mắc cơn
tai biến. Trong triển lãm cá nhân “Ngược dòng”, hình ảnh cá vẫn chiếm cảm hứng
chủ đạo. Ông khẳng định: “Xem cá trong tranh tôi, mỗi người sẽ có cảm nghĩ khác.
Cá cũng có ý nghĩa giống như con người”.
Chủ
tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam Lương Xuân Đoàn đã bay từng Hà Nội vào dự khai mạc
triển lãm cá nhân “Ngược dòng” và có lời chúc mừng nồng nhiệt người ngược dòng Đào
Minh Tri. Họa sĩ Lương Xuân Đoàn nhận định: “Cầm tinh Canh Dần 1950, sự gai
góc, đáo để và sắc sảo đã là tính cách bẩm sinh của họa sĩ Đào Minh Tri từ thời
niên thiếu.
Ngay
từ giữa những năm 1970 của thế kỷ trước, Đào Minh Tri đã nhô ra như hình ảnh đầu
tiên về thế hệ thứ nhất của Đổi mới trong nghệ thuật ở Việt Nam, cứng cỏi làm
“thế hệ tiền trạm” khi quả quyết xoay chuyển nhanh trong Thập kỷ 1980 về ý thức
thẩm mỹ và ngôn ngữ hội họa. Đào Minh Tri như một loại cây gai bẩm sinh tự xòe
nhọn, tự xoay mở để phá vỡ không gian kinh viện khi kín đáo gây sốc thị giác
trong hình sắc như bùa chú của bức họa.
Đương
nhiên, ông mạnh mẽ và dễ gần với hội họa Hiện thực, nhưng liền đó cũng sớm bỏ lại
nó để bước nhanh qua Siêu thực và Trừu tượng. Ông nồng nàn đeo bám một tín ngưỡng
riêng khi phiêu phất xanh lục, xanh lam theo hình sắc bí ẩn của những người đàn
bà Việt ở chốn Thượng ngàn khi Đạo Mẫu Việt Nam còn được cất giữ trong một
không gian Thiêng mà không được duyên, nào mấy ai hay để tròn căn quả.
Rồi
cũng phải tới cái không gian thăm thẳm không thấu đáy của sơn mài, ông mới thỏa
thuê vùng vẫy, hòa điệu tự tin cùng những ký tự lạ của tâm thức phương Đông,
thông tỏ những quẻ Dịch trong giây khắc để bay lượn không lạc phách với Ngũ
hành.
Trong
nhạc cảm siêu thoát và tượng trưng, các motif Cá và Người vừa ẩn phận vừa phô
bày hình và hồn trong những cấu trúc phức hợp, tạo cớ cho vỏ trứng biến hóa,
luân chuyển không dấu vết giữa vàng, bạc, son, then khi mờ chìm hay đột ngột
chói lên rạng rỡ.
Cùng
những nét ngẫu hứng trên giấy và buông nhẹ mực tàu trên mặt lụa trong, tranh
sơn mài của họa sĩ Đào Minh Tri có sức quyến rũ thầm lặng và khó cũ với các thế
hệ đến sau. Ông để ngỏ mọi cửa vào, lối ra nơi bức họa như một thách thức vừa
ngạo nghễ, vừa dịu dàng. Thế giới của tôi cũng là của bạn nếu Trời cho duyên trong
sự gặp gỡ huyền hoặc và kỳ thú với sơn ta, sơn mài Việt”.
T.H