Nhà thơ Bùi Chát sau một lần bị xử phạt vì triển lãm tranh không xin phép, vừa được ngành văn hóa cấp giấy thông hành cho ’32 tranh cùng khổ chín lăm mét ba’.
Nhà thơ Bùi Chát năm ngoái có một sự kiện gây xôn xao
dư luận. Chuyện là, nhà thơ Bùi Chát bỗng dưng cao hứng tổ chức triển lãm tranh
có tên gọi “Ứng tác” tại Alpha Art Station – TP.HCM từ ngày 15/7/2022 đến 30/7/2022
nhưng quên xin phép. Cơ quan chức năng đã xử lý bằng cách phạt hành chính 25
triệu đồng đối với nhà thơ Bùi Chát và áp dụng thêm biện pháp buộc thiêu hủy 29
tác phẩm đã trưng bày trong triển lãm tranh “Ứng tác”.
Nộp phạt hành chính
thì dĩ nhiên phải chấp hành, nhưng buộc thiêu hủy tranh thì chưa có tiền lệ.
Nhiều chuyên gia mỹ thuật đã lên tiếng phản đối về phương pháp quản lý văn hóa
chưa hợp tình hợp lý. Kết quả, nhà thơ Bùi Chát được nhận lại 29 tác phẩm một cách
an toàn.
Rút kinh nghiệm, năm
nay nhà thơ Bùi Chát chỉ treo thử “32 tranh cùng khổ chín
lăm mét ba” tại May
Artspace (36/70 Nguyễn Gia Trí, Q. Bình Thạnh, TP.HCM) để nhờ công chúng đặt tên. Rất văn minh, Sở
Văn hóa Thể thao TP.HCM đã hướng dẫn nhà thơ Bùi Chát làm thủ tục và cấp phép
triển lãm tranh từ ngày 20/3 đến ngày 30/3.
Trong quyết định số
88 ký ngày 15/3, Sở Văn hóa Thể thao TP.HCM lưu ý cho nhà thơ Bùi Chát “sau khi
được cấp giấy phép triển lãm, thực hiện theo đúng quy định về công tác phòng,
chống dịch và chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của nội dung hồ sơ
đề nghị cấp giấy phép triển lãm tại Việt Nam”.
Làm thơ từ thuở thiếu
niên, đến tuổi trung niên thì nhà thơ Bùi Chát đột nhiên say mê màu sắc. Vẽ ngày
vẽ đêm vẫn chưa thỏa chí, nhà thơ Bùi Chát mong muốn chia sẻ quan niệm thẩm mỹ
và thái độ nghệ thuật với công chúng: “Hội họa tình huống
không bắt đầu và kết thúc bằng các ý tưởng, mà chỉ bắt đầu và kết thúc bằng các
tình huống và cách ứng biến/ứng xử tình huống. Đối tượng của hội hoạ tình huống
không gì khác ngoài các tình huống hội họa. Các nghệ sĩ không mô tả, thể hiện,
phản ánh, hoặc hướng đến đối tượng; mà chỉ có thể xử lý/ứng biến/ứng xử với đối
tượng”
Triển lãm “32
tranh cùng khổ chín lăm mét ba”, nhà
thơ Bùi
Chát giới thiệu 32 bức tranh cùng khổ 95cm x 130cm. với tư duy việc vẽ theo khổ
tranh (kích thước), chứ không tư duy theo ý tưởng, chủ đề, ngôn ngữ có trước.
Tỉnh táo hơn sau sự cố
trớ trêu lần trước, nhà thơ Bùi Chát chia sẻ: “Nghệ sĩ thực
hành hội họa tình huống không cảm thấy lo âu hoặc hoang mang khi chạy theo các
tình huống hội họa. Mặc dù không thể biết mình đang đi đâu và sẽ đến đâu, các
nghệ sĩ cảm thấy vui vẻ và khoái cảm vì điều đó, một cảm giác phiêu lưu thuần
tuý”.
Triển lãm tranh của
nhà thơ Bùi Chát lại thu hút sự theo dõi của bạn bè và đồng nghiệp. Nhà
phê bình mỹ thuật Nguyên Hưng nhận xét: “Không
giống nhiều nhà thơ, nhà văn và nhạc sĩ băng ngang vào hội họa, thường vẽ theo
lối tượng trưng hay biểu hiện, Bùi Chát nghiêng hẳn theo hướng trừu tượng - đòi
hỏi sự tinh tường và tinh tế trong dụng ngôn hội họa - và hầu hết tranh tôi đã
xem đều thực sự là những tác phẩm đẹp với phong cách Lyrical abstraction rất
riêng. Trước tranh Bùi Chát, mỗi người sẽ có cảm nhận khác nhau. Và ở mỗi người,
từng lúc, cũng có thể có cảm nhận khác...”
Còn họa sĩ Lê Quốc Thành
thì đánh giá: “Bùi Chát không vẽ. Đó là góc nhìn của Bùi Chát về lịch sử nghệ thuật và được phỏng
tả bằng màu, bằng cái tứ của một nhà thơ. Rất thú vị. Đầy nội lực”.
TUY HÒA