Người phụ nữ Lâm Thị Ngọc Hạnh – nguồn cảm hứng để nhạc sĩ Hoàng Việt viết bản “Tình ca” bất hủ, vừa qua đời ở tuổi 94, vào sáng 9/6 tại TP.HCM.
Người phụ nữ có họ
tên Lâm Thị Ngọc Hạnh không phải nhân vật của công chúng, nhưng lịch sử âm nhạc
Việt Nam luôn ghi ơn bà. Bởi lẽ, người phụ nữ ấy chính là vợ của nhạc sĩ Hoàng
Việt (Lê Chí Trực, 1928-1967). Người phụ nữ ấy đã sinh nở và nuôi dưỡng cho nhạc
sĩ Hoàng Việt cả thảy 4 người con.
Người phụ nữ Lâm Thị
Ngọc Hạnh đã sánh duyên với chàng trai Lê Chí Trực cùng tuổi với mình, vào năm
1949. Khi chồng tham gia cách mạng, bà chấp nhận làm hậu phương lặng lẽ cho chồng,
như lời ca khúc mà nhạc sĩ viết “Em đi cắt lúa trên ngàn, còn anh chiến đấu
sa tràng/ Mai này kháng chiến
thành công, anh về em thỏa ước mong”.
Năm 1954, sau hai con
trai Lê Chí Dũng và Lê Hữu Dụng ra đời, thì nhạc sĩ Hoàng Việt tập kết ra Bắc,
khi bà Lâm Thị Ngọc Hạnh đang mang thai con gái thứ ba Lê Thị Thanh Bình. Hành
trang nhạc sĩ Hoàng Việt mang theo không chỉ là những ca khúc “Tiếng còi trong
sương đêm”, “Lá xanh”, “Lên ngàn”, “Nhạc rừng”... mà còn là nỗi nhớ thương người
vợ miền Nam.
Vì vậy, hình ảnh bà
Lâm Thị Ngọc Hạnh trở thành cảm hứng để nhạc sĩ Hoàng Việt sáng tác ca khúc tốt
nghiệp khóa đào tạo đầu tiên của Trường âm nhạc Việt Nam là bản “Tình ca”, vào
năm 1957: “Khi hát lên tiếng ca gởi về người yêu quê ta. Ta át
tiếng gió mưa thét gào cuộn dâng phong ba. Em ơi! nghe chăng lời trái tim vọng
ra. Rung trong không gian mặt biển sôi ầm vang. Qua núi biếc chập chùng xa xa.
Qua bóng mây che mờ quê ta. Tiếng ca đời đời chung thủy thiết tha”.
Suốt 12 năm nhẫn nại
một mình nuôi 3 đứa con, người phụ nữ Lâm Thị Ngọc Hạnh mới có dịp gặp lại chồng
mình, khi nhạc sĩ Hoàng Việt trở lại chiến trường miền Nam vào năm 1966. Cuộc
đoàn viên thật ngắn ngủi, đứa con trai thứ tư Lê Trùng Phùng vừa tròn 1 tháng
tuổi, thì nhạc sĩ Hoàng Việt hy sinh tại Cái Bè – Tiền Giang ngày 31/12/1967.
Đứa con trai thứ tư
Lê Trùng Phùng của nhạc sĩ Hoàng Việt, chưa bao giờ được thấy mặt cha. Trưởng
thành, Lê Trùng Phùng lấy họ Lâm của mẹ để bước vào nghệ thuật, là đạo diễn Lâm
Lê Dũng.
Nhạc sĩ Hoàng Việt được
truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 1996 và được truy tặng danh hiệu Anh hùng
Lực lượng Vũ trang nhân dân năm 2011. Và người đóng góp lớn nhất vào cuộc đời
và sự nghiệp của nhạc sĩ Hoàng Việt, chính là bà Lâm Thị Ngọc Hạnh.
Tình cảm mà nhạc sĩ
Hoàng Việt gửi gắm cho vợ hiền: “Ta hát chung tiếng ca
vang dội từ nghìn phương xa/ Xua kẻ thù đi mau, dập tắt chiến tranh đẫm máu/ Đập
tan ngay bao đau khổ và chia ly/ Giữ lấy đức tin bền vững em ơi! Giữ lấy trái
tim đời sống yêu đời/ Làm một bài tình ca của đôi lứa ta dâng cả bao người”, sau này được nhắc nhớ trong tên gọi đứa cháu ngoại Nguyễn
Thị Tình Ca.
Ngoài bản “Tình ca” bất
hủ, nhạc sĩ Hoàng Việt còn một tác phẩm nữa viết tặng người phụ nữ Lâm Thị Ngọc
Hạnh là ca khúc “Vẳng từ quê nhà”. Nhạc sĩ Hoàng Việt gọi ca khúc “Vẳng từ quê nhà” là “Tình ca số 2”.
Ca khúc “Vẳng từ quê
nhà” với bút tích của nhạc sĩ Hoàng Việt, được bà Lâm Thị Ngọc Hạnh cất giữ cẩn
thận đến tận những giây cuối cùng trên cuộc đời, với những lời nồng nàn “Đây
còn đây sông núi xưa vẫn đẹp/ Như
tình em chung thủy đợi tháng năm chưa hề nhạt phai/ Quê hương dù bóng đêm còn che mờ nửa trời/ Nhưng trái tim yêu đời sáng như ánh dương
ngời ngời/
Cho dù sao dời vật đổi/ Cho
dù núi lấp sông ngăn/ Nối
liền tình ta trên Tổ quốc mênh mang…”.
TUY HÒA
