“Chú hề” của Todd Phillips là một thứ điện ảnh có sức công phá , làm bật tung lên cả nỗi khiếp sợ lẫn niềm phấp phỏng âu lo. “Chú hề “ buộc khán giả chúng ta nhìn lại chính mình để kiểm tra xem sự dửng dưng, lạnh giá của bản thân liệu có góp phần tạo độ ẩm ướt và bầu không khí tù đọng cho các loại vi rút tội ác nẩy nở, sinh sôi không?
PHIM “CHÚ HỀ” ( JOKER ): KHI SỰ HỖN LOẠN ĐƯỢC ĐẨY TỚI TẬN CÙNG
TÔ HOÀNG
Một tượng Vàng Oscars 2020 ở hạng mục Nam diễn viên xuất sắc nhất đã được trao vào tay JOAQUIN PHOENIX, với vai diễn trong phim “Chú hề”. Và không phải vô cớ, khi lên nhận giải Joaquin Phoenix đã có những lời nói như một sự cảnh tỉnh: “Tôi nghĩ rằng khi chúng ta nói về bất bình đẳng giới, phân biệt chủng tộc, quyền của người đồng tính, quyền của người bản địa hay quyền của động vật tức chúng ta đang nói về cuộc chiến chống lại sự bất công-chống lại niềm tin rằng một quốc gia, một chủng tộc, một giới tính hoặc một loài có quyền thống trị, kiểm soát, sử dụng và khai thác đối tượng khác mà không bị trừng trị”
Bộ phim “Joker” kể về nhân vật Authur Fleck, một người đàn ông tuổi trung niên, sắm vai chú hề để kiếm ra đồng tiền bằng mọi cách. Anh ta sống với bà mẹ tại một khu ổ chuột. Bị những cơn rối loạn tâm thần hành hạ, nhưng Authur Fleck vẫn ước ao được nổi tiếng với những trò gây cười của mình. Và cứ thế hàng ngày Fleck va chạm với thế giới tội ác vây bủa bốn xung quanh anh ta. Nhưng rồi, sức chịu đựng của Fleck cho tới một ngày cũng chạm tới điểm cuối …
Điều quan trọng nên hiểu rằng “Chú hề” không thuộc loại phim “siêu nhân” hoặc phim “không có nhân vật”. Quả là, các tác giả có mượn tên tuổi và một số sự việc đã từng xẩy ra với các anh hề ở trung tâm giải trí DC Commics nhưng phim “Chú hề” tuyệt nhiên không phải lấy nguyên mẫu hoặc mô phỏng những gì đã từng xẩy ra với đám người gây cười ở trung tâm D.C ấy. “Chú hề” là một tác phẩm độc lập, giới thiệu với người xem một đoạn đời từng xảy ra với một nhân vật gây cười cho thiên hạ.
Todd Phillips, đạo diễn cũng là đồng tác giả kịch bản phim đã từng nổi tiếng với những bộ phim, những vở kịch hài của mình, trong số đó có phim “Những chú nhỏ ở Vegas”. Trong bộ phim mới này Todd Phillips không trình bày anh hề hoàn toàn như một kẻ gieo rắc tội ác. “Chú hề” là một câu chuyện bi kịch của một con người bị sang chấn tinh thần nhưng vẫn mang trong mình những mơ ước, những khát vọng. Nhưng xã hội không những không hề thương xót, không mảy may để tâm tới những gì còn tính người ở Authur Fleck mà cố tình xô anh xuống vực sâu. Để, đến lượt mình, anh hề phải chống trả một cách quyết liệt với mọi điều ác trong xã hội; phải tìm tới sự nổi loạn trong tâm lý và hành động của bản thân mình. Các tác giả luôn luôn chỉ ra cho người xem nhìn thấy cuộc sống hàng ngày và những vui buồn trong nghề nghiệp của anh hề để chúng ta đồng cảm và hiểu ra rằng, khi đeo chiếc mặt nạ lên khuôn mặt mình, khi gây tiếng cười cho thiên hạ-vào những thời điểm ấy, nhân vật chính của chúng ta, anh hề Authur Fleck là hiện thân sức sáng tạo của lương tâm, lương tri xã hội. Là một người có kinh nghiệm trong việc xây dựng thể hài kịch đạo diễn Phillips biết truyền đạt một cách tinh tế tâm hồn cô độc, dễ bị tổn thương của một anh hề mới bước vào nghề. Anh hề không được ai trợ giơ tay cứu giúp hoặc nói với anh một lời tử tế; trái lại xúm nhau vào chà đạp anh cả về phương diện tinh thần lẫn thể xác. Nhân vật này của nam diễn viên Joaquin Phoenix dấy lên nỗi xót thương và đồng cảm. Người xem cũng không cần thụ cảm điều đó như sự chia sớt với một kẻ tội nhân, bởi không ai sinh ra đã trở thành kẻ giết người; nhưng sự thờ ơ của những người xung quanh mà anh hề luôn luôn va đập phải lại chính là nguyên cớ sinh ra những tội ác mới.
Trong suốt bộ phim khá dài của mình, đạo diễn Todd Phillips luôn luôn làm tăng sự căng thẳng bằng cách tạo trong người xem cảm giác hình như những niềm hy vọng, những phút giây bình yên ít ỏi họ đang chứng kiến chỉ là sự im lặng trước cơn giông gió với cấp độ mạnh hơn sắp xẩy tới. Sự căng thẳng ấy thấm đẫm qua bộ phim này được chuyển tải bởi tình tiết của câu chuyện kể, bởi nghệ thuật diễn, bởi âm thanh, bởi nghệ thuật montagio. Và mạch đập chính của bộ phim- nhân vật anh hề được giao cho Joaquin Phoenix. Trong sự trợ giúp của biên kịch và đạo diễn, diễn viên đã tạo dựng nên một hình tượng điện ảnh kiểu mới đa chiều, nhiều giọng điệu. Sự biến ảo của diễn viên trong nhiều phương diện dựa trên những khéo léo chuyển động của cơ thể, của những biến thái trên gương mặt, của sự tinh tế trong nụ cười, ánh mắt. Một đôi khi, trong những tiểu tiết, thậm chí tiểu tiết câm, ví như trong một vũ điệu..Joaquin Phoenix đã nổi bật hẳn giữa các diễn viên khác cùng tham gia đóng phim. Điều đáng nói là nam diễn viên này đã biết tìm ra một phép cộng cho chân dung một bệnh nhân tâm thần sản sinh ra trong sự rối loạn xã hội. Trong vai diễn của mình Joaquin Phoenix đã khéo léo triệt tiêu dần dần tình cảm thương xót, đồng cảm ở người xem để chuyển qua nỗi khiếp hãi, sự sửng sốt với những gì nhân vật phải hứng chịu. Có thể nói, vai Authur Fleck- với diễn xuất độc đáo của Joaquin Phoenix cũng như bộ phim “Chú hề” đã để lại dấu ấn sâu sắc trước hết trong bản danh mục nhiều vai diễn xuất sắc của diễn viên; sau đấy là trong lòng khan giả. Và cũng không cần, không nên so sánh nhân vật này, bộ phim này với những nhân vật, những bộ phim đụng chạm tới đề tài tương tự đã từng công chiếu.
“Chú hề” đó là một tác phẩm điện ảnh độc đáo. Bộ phim không cần phải có thêm tập 2, tập 3. “Chú hề” cũng không phải, không nên gây áp lực với xã hội đảo điên hiện hành. Hãy cứ coi như bộ phim đang kể chuyện về những nhân vật, những thành phố bịa ra bởi trí tưởng tượng, mọi chuyện xẩy ra ở một thời buổi nào đó. Một số người xem sẽ nói tới bộ phim như một mối hiểm họa, số khác sợ hãi không muốn người khác tới rạp.. Chỉ biết rằng bộ phim lần này của đạo diễn Todd Philipps đã dũng cảm và vô tư đưa lên màn ảnh những vấn đề mà ai đó hoặc giả tảng không biết hoặc nhắm mắt làm ngơ. Cứ cho rằng “Chú hề” sẽ không tạo ra những liều vác-xin có hiệu quả để chống loại mọi loại vi rút điều ác đang sinh sôi nảy nở trong xã hội hiện đại; chí ít ra “Chú hề” cũng buộc nhiều người không thể mãi mãi rúc đầu vào cát để lẩn tránh những hiện thực xã hội..
“Chú hề” của Todd Phillips là một thứ điện ảnh có sức công phá , làm bật tung lên cả nỗi khiếp sợ lẫn niềm phấp phỏng âu lo. Và dù muốn hay không, người xem vẫn phải thừa nhận phim kể về thời đại họ đang sống. Thêm vào đó, “Chú hề “ còn buộc khán giả chúng ta nhìn lại chính mình để kiểm tra xem sự dửng dưng, lạnh giá của bản thân liệu có góp phần tạo độ ẩm ướt và bầu không khí tù đọng cho các loại vi rút tội ác nẩy nở, sinh sôi không?
