Giải thưởng uy tín và Liên hoan uy tín trong thế giới điện ảnh

Trên thế giới có tới trên 400 Liên hoan phim lớn nhỏ. Còn Liên hoan phim ấy có uy tín hay không, giải thưởng của nó có giá trị hay không lại tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Tuổi thọ của nó. Liên hoan phim ấy đã từng trao giải cho những bộ phim nào đã được xếp nào kho “ Phim kinh điển thế giới”. Tên tuổi những đạo diễn, diễn viên..gạo cội nào đã từng tham gia Liên hoan phim ấy… Thậm chí còn có một cách tính khác: Người ta lập ra danh sách chừng 10 đạo diễn tên tuổi, ví như F.Coopolla, S.Spielberg, A.Tarkovsky, A.Vaida, F. Fillini..Nếu 6/10 đạo diễn ấy nhận lời mời ngồi vào ghế Ban Giám Khảo, Liên hoan phim ấy được xếp vào hàng có uy tín và giải thưởng có giá trị. Đấy thực sự là những Liên Hoan phim xứng với hai chữ đi kèm “quốc tế”

GIẢI THƯỞNG UY TÍN VÀ LIÊN HOAN UY TÍN TRONG THẾ GIỚI ĐIỆN ẢNH

            Ngày nay có nhiều quốc gia đủ tiền bạc, đủ các phương tiện bảo đảm khác cũng đứng ra tổ chức các Liên hoan phim hàng năm và tự gắn 2 chữ “ Quốc tế ”. Việc ấy cũng từa tựa như ở Việt Nam mình, một cơ sở giáo dục bậc trung học, đại học nào đó mời được 1,2 ông thầy Tây, thày Nhật liền vội vã tự phong đẳng cấp quốc tế…

Các giải thưởng điện ảnh và giải thưởng tại các Liên hoan phim được trao tặng cho những người làm điện ảnh có nghề nhất- các đạo diện, diễn viên, quay phim, các nhà soạn nhạc..Còn các buổi lễ trao tặng các giải thưởng này đã thực sự trở thành những ngày hội với tất cả những ai hâm mộ “ ngành nghệ thuật quan trọng trong các ngành nghệ thuật “.

Giải thưởng điện ảnh danh giá nhất - tính trên phạm vi toàn cầu, chính là giải thưởng Oscar do Viện Hàn lâm Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ xét tuyển và trao tặng hàng năm. Giải thưởng Oscar được khởi xướng từ năm 1929.Những người đoạt giải này sẽ nhận một bức tượng với hình ảnh người tráng sỹ nắm cây kiếm trong tay. Bức tượng nặng 3,9kg làm bởi nhiều hợp kim khác nhau, được mạ bởi 24 cara vàng.

Giải thưởng điện ảnh được xem là danh giá xếp ngay sau giải Oscar đó là giải Bồ câu Vàng, được khởi xướng bởi Liên đoàn báo chí quốc tế ở Hollywood vào năm 1944. Buổi lễ trao tặng giải thưởng này thường diễn ra vào cuối tháng Giêng hàng năm. Bởi chính vì lẽ đó Giải thưởng Bồ câu Vàng thường được coi là giải Tiền Oscar. Khác với giải Oscar, Giải Bồ câu Vàng xét tặng cả cho các phim truyền hình. Người chiến thắng được trao một bức tượng đồng dưới dạng hình trái đất có băng phim bao quanh.

Ở nhiều nước cũng tồn tại các giải thưởng của nước đó. Danh giá và uy tín nhất là Giải thưởng của Viện Hàn Lâm điện ảnh và truyền hình Anh quốc (viết tắt là BAFTA). Nó ra đời vào năm 1948 và hàng năm lễ trao giải thường diễn ra tại London vào đầu tháng 2. Giải thưởng là bức tượng cái mặt nạ vàng, tượng trưng cho mối quan hệ giữa nghệ thuật sân khấu và công nghiệp vô tuyến truyền hình.

Cesar là giải thưởng điện ảnh của nước Pháp, xưa nay vẫn được ví như giải Oscar của Châu Âu. Giải này do Viện Hàn lâm điện ảnh Pháp bắt đầu trao tặng từ năm 1976.

Nga cũng có Giải thưởng quốc gia dành cho phim ảnh  của mình. Đó là hai giải Đại bàng Vàng  và Nika, nhưng phần nhiều giải này trao tặng cho các bộ phim và các tác giả trong nước Nga.

Nói đến các Liên Hoan phim quốc tế nổi tiếng thì mục đích chính của nó là nhắm vào việc giới thiệu những bộ phim hoàn toàn mới. Theo truyền thống, tại các Liên hoan phim có uy tín nhất diễn ra những buổi chiếu các tác phẩm xuất sắc của điện ảnh toàn thế giới. Nhưng cũng có một quy định kèm theo: mỗi bộ phim được chọn công chiếu không thể tham gia đồng thời hai liên hoan phim.

Cỗ xe tam mã là Liên hoan phim của các nước châu Âu.Nó sẽ công chiếu lại những phim cũ từ tất cả các Liên hoan phim Venise, Canne và Berlin. 

Venise  (Italy) là một Liên hoan phim “ già “ nhất trên thế giới. Nó được mở màn trên đảo Lido vào tháng 8, tháng 9 năm 1934.Mỗi Liên hoan phim Venise không nhận trên 20 bộ phim dự thi. Một Ban Giám khảo khá chuyên nghiệp sẽ chấm giải. Bộ phim xuất sắc nhất sẽ được trao giải Sư tử Vàng.

Một trong những cuộc thi thố phim ảnh tiếng tăm và uy tín nhất hành tinh đó là Liên hoan phim Cannes. Liên hoan phim Cannes lần đầu diễn ra vào tháng 5 năm 1946. Mỗi năm có chừng hai chục bộ phim được tuyển vào vòng dự thi.Giám khảo là những nhà làm phim nổi tiếng. Giải thưởng quan trọng nhất mang tên Cành cọ vàng  được trao cho bộ phim xuất sắc nhất. 

Liên hoan phim Berlin được khởi đầu từ năm 1951 ở Berlin, nước Đức. Nó thường diễn ra vào tháng Hai. Có thể nói Liên hoan phim này xét về mặt danh giá và uy tín, nó xếp hàng thứ 3 ngay sau hai Liên hoan phim Cannes và Venise. Ban Giám khảo bình chọn ra một phim xuất sắc nhất và trao giải Con Gấu Vàng.

Liên hoan phim Moskva, Nga (viết tắt là MMKF) cũng là một trong số các Liên hoan phim có tuổi thọ cao nhất. Nó được bắt đầu từ năm 1935 và hàng năm thường diễn ra vào cuối tháng Sáu.Giải thưởng chính của nó là bức tượng “ Tháng Gheorghi Vàng “ trao cho bộ phim xuất sắc nhất được bình chọn.

Sundance Film Festival là một trong những Liên hoan phim có ảnh hưởng nhất của các nhà sản xuất phim độc lập. Không chỉ ở Mỹ mà còn ở các nước khác.Nó được khởi xướng từ năm 1985 và hàng năm diễn ra tại Công viên Citi, bang Iowa ( Mỹ ).  Phim xuất sắc được trao giải thưởng biểu hiệu của Liên hoan phim này.

Liên hoan phim Rotterdam ( IFFR ), Hà Lan, được khởi xướng vào năm 1972 và đã trở thành một trong những cuộc thi phim có uy tín nhất ở các nước Châu Âu. Liên hoan phim này dành cho những tác giả mới bắt đầu làm phim, những tác phẩm đầu tay.

Theo quy định, mỗi đạo diễn chỉ được gửi đến tham gia dự thi phim đầu tay hay là phim thứ hai của mình. Giải thưởng Con hổ vàng sẽ trao cho 3 bộ phim được bình chọn là xuất sắc nhất. Giải thưởng tương ứng với số tiền là 15 ngàn euro.

Còn có thể kể ra đây Liên hoan phim Locarno (Thụy sỹ) , Toronto (Canada ), Karlovy Vary (Sec) và San Sebastian (Tây Ban Nha), Tokyo (Nhật Bản), Thượng Hải (Trung Quốc )…

PHAN HÒE ( theo sách báo nước ngoài )