Về
hai tập thơ từng bị loại ở Hội đồng Thơ nhưng vẫn được Hội nhà văn TPHCM trao Tặng
thưởng 2017, nhà thơ Trần Hữu Dũng ngậm ngùi: “Thơ
Trắng” của La Mai Thi Gia và Nghi lễ của ánh sáng của Lê
Tuân không nằm trong danh sách
đưa lên Ban chấp
hành Hội Nhà Văn TP xét duyệt. Vì sao hai tập thơ được tặng thưởng, xin nhường câu trả lời cho Ban chấp hành Hội Nhà Văn TP, chỉ lấy làm tiếc vì kết quả của Hội đồng Thơ đưa lên không được tôn trọng đúng mực, nên bị một số hội viên gọi là “Hội đồng Mù”. Còn nhà thơ Khánh
Chi chua chát: “Thơ Trắng” chưa có một
khuôn mặt riêng, dấu ấn riêng, đó là chưa kể sự quá không đồng đều ở các bài
thơ trong tập thơ, những bài về sau càng đuối, tẻ nhạt và sáo rỗng. “Nghi lễ của ánh sáng” thì tôi không bàn, vì nó không nằm trong
danh sách 05 tác phẩm được bình chọn để đề cử giải thưởng. Tôi có cảm tưởng
rằng những ý kiến của cả một Hội đồng Thơ chẳng có ý nghĩa gì, thậm chí là buồn
cười…
GIẢI THƯỞNG HỘI NHÀ VĂN THÀNH
PHỐ HỒ CHÍ MINH 2017
VÌ SAO KHÔNG ĐƯỢC ĐỀ CỬ VẪN
ĐƯỢC TẶNG THƯỞNG????
PHAN NGỌC THƯỜNG ĐOAN
Ban Chấp Hành Hội Nhà Văn TP.
Hồ Chí Minh đã có thông báo, từ kết quả xét chọn của các Hội Đồng Chuyên môn và
Hội Đồng chung khảo giới thiệu lên, Ban Chấp Hành Hội Nhà Văn TP. Hồ Chí Minh
đã thảo luận thống nhất Giải thưởng Hội Nhà Văn TP. Hồ Chí Minh năm 2017 có 03
loại hình: Giải thưởng chính thức (01 giải); Tặng thưởng (07 giải); Tặng thưởng
tác giả (02 giải).
Và vào chiều ngày 27-12-2017,
Giải thưởng năm 2017 của Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh đã được Ban Chấp Hành Hội
Nhà Văn TP. Hồ Chí Minh công bố như sau:
- 01 Giải thưởng chính thức:
Tập nghiên cứu lý luận phê bình "Văn chương phương Nam một vài bổ
khuyết" của 02 tác giả: Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thúy.
- 07 Tặng thưởng:
-Đêm nay con có mơ không?
(Tập tản văn) của tác giả Trương Gia Hòa.
-Những ký âm ngân (Tập thơ) của tác giả Nguyễn Thị Thanh Long
-Dưới mái nhà xanh (Tập thơ) của tác giả Tôn Nữ Thu Thủy
-Thơ trắng (Tập thơ) của tác giả La Mai Thi Gia
-Nghi lễ của ánh sáng (Tập thơ) của tác giả Lê Tuân
-Đi tìm ẩn ngữ văn chương” (Tập LLPB) của tác giả Trần Hoài Anh
-Hoa rơi hữu ý (tập LLPB) của
tác giả Lê Thiếu Nhơn.
- 02 Tặng thưởng cho tác giả: được trao cho 2
tác giả: Nhà văn Trúc Phương với tiểu
thuyết "Ngàn năm biển gọi".
Nhà sưu tầm Trần Thanh Phương vơi tập biên khảo, sưu tầm, chân dung văn
học "Rượu với văn chương".
Tuy nhiên, sau khi giải
thưởng được công bố, đã rộ lên nhiều ý kiến thắc mắc, bức xúc, rằng, tác phẩm
“Thơ trắng” của tác giả La Mai Thi Gia, và “Nghi lễ của ánh sáng” của tác giả
Lê Tuân đều bị loại ở Hội Đồng Thơ, có nghĩa là không được đề cử và không được bỏ phiếu nhưng
vẫn được Tặng thưởng của Ban Chấp Hành Hội Nhà Văn TP.Hồ Chí Minh.
Tìm hiểu vụ việc này, chúng
tôi đã tìm gặp các thành viên trong Hội Đồng Thơ gồm: nhà thơ Trần Hững Dũng
(Phó Chủ
tịch Hội Đồng Thơ – Hội Nhà Văn TP. Hồ Chí Minh ); nhà
thơ Triệu Từ Truyền, nhà thơ Khánh Chi và nhà thơ Lê Thiếu Nhơn (Ủy viên Hội Đồng
Thơ) để trao đổi.
NHÀ THƠ TRẦN HỮU DŨNG (Phó
Chủ tịch Hội Đồng Thơ – Hội Nhà Văn TP. Hồ Chí Minh):
Sau cuộc họp Hội đồng thơ vào tháng 12.2017, tôi nhận được nhiều cú điện thoại trách móc, chửi bới vì cho rằng tôi bỏ phiếu không công tâm, không chính xác. Các thành viên khác trong Hội đồng thơ cũng bị “tai nạn” tương tự, thậm chí đâm ra nghi ngờ lẫn nhau vì khi kết thúc cuộc bỏ phiếu, cả Hội đồng thơ nhất trí không loan
báo ra ngoài vì còn Ban chấp hành Hội Nhà văn TP họp quyết chung cuộc. Nay tôi xin tường thuật vắn tắt cuộc họp để rộng đường dư luận. Có 24 đơn xin vào hội, anh Phan Hoàng đề nghị chỉ chọn 8 người để bảo đảm chất lượng hội viên. Tôi chấp hành, trước đó tôi chọn 12 người, đành loại đi 4. Đây là điều băn khoăn, day dứt vì sợ mình quá khắt khe mà bỏ sót anh chị nào thì rất đáng tiếc. Còn giải thưởng thơ năm 2017 có 18
tác giả tham dự, sau nhiều lần thảo luận, đề xuất cả hội đồng nhất trí chọn ra 5 tác giả nổi trội để bỏ phiếu: Tôn Nữ Thu Thủy, Lê Mai Thi Gia,
Nguyễn Thanh Long, Trương Nam Chi, Dạ Thy. Kết quả: Tôn Nữ Thu Thủy đạt 4/5 phiếu, Nguyễn Thanh Long 3/5, Lê Mai Thi Gia 2/5, Trương Nam Chi 1/5, Dạ Thy 1/5. Lần nầy tôi chỉ bỏ 1 phiếu cho chị Tôn Nữ Thu Thủy vì nghĩ đây là tác
phẩm
nổi trội nhất trong số các tác giả dự thi. Biên bản do Khánh Chi ghi, tôi kiểm phiếu, Phan Hoàng còn lưu giữ tất cả phiếu bầu để tiện việc kiểm tra về sau. Hội đồng thơ nhất trí chọn 2 tác giả số phiếu quá bán đưa lên Ban chấp hành Hội xét duyệt. Như vậy tập Thơ Trắng-La Mai Thi Gia, Nghi lễ của ánh sáng – Lê Tuân không nằm trong danh sách
đưa lên Ban chấp
hành Hội Nhà Văn TP xét duyệt. Vì sao hai tập thơ được tặng thưởng, xin nhường câu trả lời cho Ban chấp hành Hội Nhà Văn TP, chỉ lấy làm tiếc vì kết quả của Hội đồng thơ đưa lên không được tôn trọng đúng mực, nên bị một số hội viên gọi là “Hội đồng Mù”. Lâu nay có nhiều dư luận không hay về việc “chạy” vào Hội,
“chạy giải thưởng “làm mất không khí đoàn kết, gây ghi ngờ giữa các thành viên Ban chấp hành Hội. Thiển nghĩ, cần chấm dứt những dư luận rân ran không tốt, lan truyền gây mất đoàn kết nội bộ, hội viên nào có chứng cớ xác thực, minh bạch, nên gửi đơn trực tiếp cho phòng PA 83, Sở Công An thành phố điều tra, để trả lại bầu không khí sinh hoạt lành mạnh của Hội Nhà Văn TPHCM.
NHÀ THƠ TRIỆU TỪ TRUYỀN (Ủy
viên):
Hội Đồng Thơ với những nhà thơ được ví như
là những bếp trưởng chuyên nghiệp, có trình độ thẩm thấu, tay nghề cao về chất
lượng các món ngon. Lập ra Hội Đồng Thơ có nghĩa là giao quyền cho họ, tin cậy
họ về cách lựa chọn món ngon để đãi khách quý. Chúng tôi đã làm đúng trọng
trách được giao, có nghĩa là phải nếm thử hàng trăm món ăn để chọn ra trong đó
món ngon cuối cùng. Chúng tôi đã chọn được món ngon, đã dọn lên bàn để đãi
khách quý, nhưng chủ nhà hất bỏ, chọn món khác, vậy món ăn mà chủ nhà chọn có
quá dở thì khách quý cũng ráng mà chịu khó ăn đi.
NHÀ THƠ KHÁNH CHI (Ủy viên):
Tặng thưởng dành cho 2 tác phẩm: “Thơ trắng”, của tác giả La Mai Thi Gia và “Nghi lễ của ánh sáng” của tác giả Lê Tuân quả thật đã là một
bất ngờ khá lớn đối với tôi. Dù rằng đã có sự giới thiệu của một số người quen
biết và cũng vì thế mà tôi chú ý đọc “Thơ trắng” , thì tôi vẫn tin vào nhận
xét của mình rằng đó là một tập thơ chưa xứng đáng với sự tặng thưởng. Bởi nó
chưa có một khuôn mặt riêng, dấu ấn riêng, đó là chưa kể sự quá không đồng đều
ở các bài thơ trong tập thơ, những bài về sau càng đuối, tẻ nhạt và sáo rỗng.
Còn tập thơ “Nghi lễ của ánh sáng” của tác giả Lê Tuân thì tôi không bàn, vì nó không nằm trong danh sách
05 tác phẩm được bình chọn để đề cử giải thưởng.
Sau khi biết kết quả giải
thưởng năm nay, thật tình đôi đã rất mong được nghe một lời giải thích. Bởi vì
Hội đồng Thơ chúng tôi, tôi nghĩ , đã làm việc nghiêm túc và tôi tin vào những
nhận định, đánh giá của chúng tôi, nhất là của riêng bản thân mình. Và kết quả
đó quả là một sự chế rễu chẳng mấy nhẹ nhàng với lao động của chúng tôi.
Ngày hôm qua nhà thơ Phan
Hoàng (Phó Chủ tịch hội Nhà Văn TP.HCM, Chủ tịch Hội Đồng Thơ) đã điện thoại
cho tôi giải thích, rằng theo quy chế, Ban Chấp hành có quyền đề cử tác phẩm để
trao Giải Thưởng. Tôi cho rằng, nếu có quy chế như thế thì cũng cần có thêm
những sửa đổi, bổ sung. Làm sao cho kết quả chấm giải phải là sự thống nhất ý
kiến của những người vừa có trách nhiệm về chuyên môn cũng như những người có
quyền. Còn làm như thế này, tôi có cảm tưởng rằng những ý kiến của cả một Hội
đồng Thơ chẳng có ý nghĩa gì, thậm chí là buồn cười. Chả vui gì khi ngày hôm
qua tôi nghe anh em văn nghệ đùa đỡn gọi tôi là Bà Hội đồng.
NHÀ THƠ LÊ THIẾU NHƠN (Ủy
viên)
Trong các tập thơ tham dự
Giải thưởng Hội nhà văn TPHCM năm 2017, các tập thơ có phiếu bình chọn của Hội
đồng thơ là “Dưới mái nhà xanh” của Tôn Nữ Thu Thuỷ, “Những ký âm ngân” của
Nguyễn Thị Thanh Long, “Giá có thể” của Trương Nam Chi và “Thơ trắng” của La
Mai Thi Gia...; Hai tập “Dưới mái nhà xanh” được 4/5 số phiếu của Hội đồng thơ,
“Những ký âm ngân” được 3/5 số phiếu của Hội đồng Thơ.
Như vậy, “Thơ trắng” không đủ
phiếu quá bán ở Hội đồng Thơ, nhưng vẫn được Tặng thưởng thì đúng là kỳ tích
khó hiểu. Còn khó hiểu hơn là “Nghi lễ của ánh sáng” không hề được một phiếu
nào của Hội đồng Thơ mà vẫn được Tặng thưởng.
Vậy, ai đã ra tay đặc cách
hai tập thơ này vào Tặng thưởng? Lạm quyền bè cánh hay ảo tưởng thiên tài? Ban
chấp hành Hội nhà văn TP. Hồ Chí Minh cần phải làm sáng tỏ vấn đề này. Nếu
không tin tưởng vào năng lực chuyên môn của Hội đồng Thơ thì nên giải tán, chứ
đừng hắt nước lạnh vào mặt nhau như vậy!
“Thơ trắng” và “Nghi lễ của
ánh sáng” đều là hai tác phẩm bộc lộ sự hạn chế của tác giả đang tập tễnh bước
vào thi ca. “Thơ trắng” vừa sến vừa sáo từ ngay cái lời tựa. Còn “Nghi lễ của
ánh sáng” thì ra vẻ đại ngôn ở tên gọi các bài thơ, nhưng chẳng triển khai được
ý tứ gì, ngôn từ thì diêm dúa và cũ mòn. Trao Tặng thưởng cho hai tập thơ này đã
chứng minh trong trò chơi danh vọng thi ca thì những kẻ có chút quyền lực nhất
thời đã biết cách tìm ra thơ dở để tôn vinh!