Sau vài giờ bay qua vùng sa mạc cằn cỗi của tiểu bang Nevada - Hoa Kỳ và vùng sa mạc Bắc Mexico, tôi đã không thể tin vào mắt mình khi nhìn thấy thủ đô Mexico City khổng lồ hiện ra trước mắt. Đó là một thành phố rộng lớn nhất của châu Mỹ với số cư dân trên 22 triệu người. Đô thị này thật mênh mông, từ trung tâm trải dài ra bốn phía hàng chục dặm. Mexico City thật choáng lộn với những đại lộ thênh thang, những cao ốc chọc trời san sát, những đường phố kinh doanh buôn bán sầm uất… nhưng cũng không thiếu gì những khu lao động với đường phố hẹp, nhà cửa nhỏ bé, xe cộ, súc vật chen chúc cùng với con người… Mexico City suốt ngày đêm sôi động với nhịp sống công nghiệp hiện đại cũng như rất giàu màu sắc của lối sống một đô thị tập hợp nhiều sắc dân và đa văn hóa.



ĐIỀU KỲ THÚ Ở MEXICO

ĐINH THANH TÚ

   Điều đáng ghi nhận là Mexico City được những người thổ dân châu Mỹ, người Aztecs, xây dựng nên từ thế kỷ XIV nhưng sau đó bị người Tây Ban Nha xâm chiếm và phá hủy gần như toàn bộ. Sau đó những chủ nhân mới đã tiến hành xây dựng lại Mexico City theo ý họ nên thành phố này mang rất đậm phong cách kiến trúc Tây Ban Nha và châu Aâu.
   Quảng trường trung tâm Mexico City trước đây là nơi xây dựng một Kim tự tháp khổng lồ bao quanh bởi các lâu đài được trang điểm bằng những pho tượng đá thì ngày nay đã bị thay thế bằng các công trình Nhà Thờ lớn, Dinh Tổng Thống và Tòa Thị Sảnh. Những công trình kiến trúc này đều do người Tây Ban Nha thiết kế nên rất cầu kỳ và lộng lẫy nguy nga.
    Tuy nhiên, hầu hết các dinh thự ở trung tâm Mexico City đang bị lún dần xuống lòng đất vì chúng được xây dựng trên nền đất bùn và cũng do việc khai thác nguồn nước ngầm quá mức để thỏa mãn nhu cầu của đông đảo cư dân thành phố. Những túi nước ngầm hụt dần đi làm mặt đất nền ngày càng khô và cứ hạ thấp dần. Nhà hát lớn của Mexico City nay chìm sâu xuống hơn 1 mét so với mặt đường. Còn Nhà Thờ lớn thì mặc dù có các giàn kim loại chống đỡ cả trong lẫn ngoài để chống sụp khi có động đất, du khách vẫn nhận ra rất rõ công trình đã bị nghiêng vì độ lún không đều…
    Mexico City bị Aâu hóa bao nhiêu thì chúng ta lại càng ngạc nhiên thú vị hơn vì chỉ cách trung tâm khoảng nửa giờ xe hơi chúng ta đã bắt gặp thành phố cổ Teotihuacan nổi bật với những dấu ấn lịch sử thiêng liêng thần bí.
    Trên một vùng đất bằng phẳng bao quanh bởi các núi, đồi, người Aztecs đã xây dựng nên một quần thể kiến trúc gồm hai Kim Tự tháp, các thành lũy và các đền thờ, các quảng trường, các đại lộ và khu dân cư có ý nghĩa biểu tượng độc đáo. Trước mặt khu đền thờ Quetzalcoatl là “Đại lộ của Người Chết” (The Avenue Of The Dead) rộng 45m và trải dài 4.000m theo hướng 15o30’ Bắc dẫn tới Kim Tự tháp của Mặt Trời  (The Pyramid Of The Sun) nằm bên phải và Kim Tự tháp của Mặt Trăng (The Pyramid Of The Moon) nằm ở cuối đường.
    Để chia thành phố ra bốn khu riêng biệt, người Aztecs xây “Đại Lộ Đông” và “Đại Lộ Tây” cắt ngang “Đại lộ của Người Chết”. Điều đáng kinh ngạc là hai Đại lộ này tuy nhìn như một đường thẳng song thực tế “Đại Lộ Đông” thì thẳng góc 90o  nhưng “Đại Lộ Tây” tạo đúng một góc 91.5o với “Đại Lộ của Người Chết”.  Điều này theo các nhà nghiên cứu không phải là sự tình cờ vì ở các khu kiến trúc khác trong thành phố những góc độ này cũng được áp dụng song cho tới nay chưa ai khám phá đuợc lý do.
   Kim Tự tháp Của Mặt trời xây bằng đá xám lấy từ núi lửa, cao 65m, các cạnh đáy dài 225m và có khối lượng 1 triệu mét khối. Giống như “Đại Lộ Của Người Chết” và các khu nhà khác trong quần thể này, mặt chính của Kim Tự tháp của Mặt Trời cũng nằm ở 15o30’Bắc. Nơi đây xưa kia người Aztecs đã thường xuyên làm lễ tế những cô gái đồng trinh cho Thần Mặt Trời. Tim của những cô gái bị giết được đặt trên một phiến đá thờ lớn hiện đang trưng bày trong Bảo tàng Nhân Chủng học Mexico (National Museum of Anthropology). Kim Tự tháp của Mặt trăng chỉ cao 46m nhưng do được xây dựng trên nền đất cao nên đỉnh của nó cũng ngang tầm với đỉnh của Kim Tự tháp của Mặt Trời.
   Qua nhiều nghiên cứu người ta khám phá ra rằng con số 57 đã được người Aztecs xưa sử dụng làm mốc tính toán.  Khảong cách từ trung tâm Quảng Trường của Mặt Trăng tới Trung tâm đền thờ nằm đối diện Kim Tự tháp của Mặt Trời là 570m(57x10). Khoảng cách từ sân trước Kim Tự tháp của Mặt Trời đến trung tâm khu thành lũy là 1.197m (57x21).Các sân trong của khu thành lũy chạy dọc theo “Đại Lộ của Người Chết” dài 399m(57x7) và từ giữa sân này tới giữa sân kia cũng vừa tròn 57m.

                               


   Thành phố cổ Teotihuacan được xây dựng rất công phu nhưng không ai giải thích được vì sao những người Aztecs lại rời bỏ nơi này sau hàng mấy trăm năm sinh sống để chuyển tới một vùng đất khác trên xứ Mexico.
   Mexico City không chỉ hấp dẫn tôi bằng kiến trúc độc đáo mà còn bằng đời sống sôi nổi của người dân. Ban ngày du khách có thể đi xem đấu bò tót. Ban đêm, những người hát rong chuyên tụ tập tại khu Gary Baldy trong những bộ đồ kỵ mã bằng nhung với những chiếc nón rộng vành và đủ các loại nhạc cụ sẵn sàng biểu diễn cho ta xem với giá phải chăng. Nét nhạc của người Mexico thật say nồng quyến rũ thật hòa hợp với vũ điệu Flamenco đầy kịch tính.
  Ở Mexico Citycó hai món ăn nổi tiếng là món gỏi cây xương rồng và Tacos, thịt nướng trộn với rau thơm kẹp trong bánh làm từ bột bắp. Tuy nhiên tôi nghĩ rằng du khách Việt Nam sẽ rất khó thích các món ăn Mexico vì bất kỳ món gì cũng béo ngậy lại được dọn chung với một trái bơ và món đậu đỏ nghiền, hoàn toàn không có rau. Bù lại, thức uống Mexico thật hấp dẫn, từ rượu cất từ cây xương rồng đến Tequilavà đủ các loại cocktail pha chế tuyệt khéo.