Từ năm 1973 với ý đồ đánh chiếm những vùng đảo của Việt Nam Cộng Hòa, Trung Quốc đã sử dụng ngư dân từ đảo Hữu Nhật (Robert) áp sát tới gần đải Hoàng Sa (Pattle) nơi mà quân đội VNCH đang đóng quân trên đó. Giữa tháng 1/1974 , Sài gòn gủi thêm một số tàu chiến tới khu vực đảo Nguyệt Thiềm (Crescen) trục xuất các ngư dân Trung Quốc ra khỏi khu vực nầy. Ngày 18/1/1974, Trung Quốc tấn công hạm đội Việt Nam Cộng hòa. Và chiếm đảo Hoàng Sa ngày 20/1/74. Trong thời gian nầy, báo chí Sài Gòn để cập, đưa thông tin nóng sốt hàng ngày trên mặt trang một với những hàng tít đậm dài 8 cột báo. Không khí Sài Gòn những ngày đó trở nên sôi sục. Trong phiên họp thường lệ của Hội đồng Đô thành sáng ngày 18/2/74, các nghị viên đã nhất trí cao khi Hoàng Sa và Trường Sa được dùng để thay tên hai con đường trong Chợ Lớn


TỪ NĂM 1974, ĐÃ CÓ ĐƯỜNG HOÀNG SA VÀ ĐƯỜNG TRƯỜNG SA Ở SÀI GÒN

LÊ VĂN NGHĨA

Hoàng Sa-Trường Sa tên hai quần đảo được viết lên bằng máu xương của các thế hệ người Việt Nam từ ngàn xưa luôn nằm trong tâm trí người dân Việt với sự thiêng liêng chủ quyền lãnh thổ.
Để khẳng định thêm vị thế và khẳng định vị trí của Hoàng Sa và Trường trong lòng nhân dân và tổ quốc, vừa qua, ngày 3/8/16, Hội đồng Nhân dân TP Hà Nội đã bấm nút thông qua, chính thức đặt tên cho hai trong những con đường mới và hiện đại ở Thủ đô tên Trường Sa, Hoàng Sa.
Theo tờ trình của UBND TP Hà Nội, đường Hoàng Sa dự kiến sẽ bắt đầu đoạn từ ngã tư giao cắt với đường Võ Văn Kiệt, đối diện Khu công nghiệp Thăng Long, (xã Kim Chung, Đông Anh) đến ngã tư chân cầu vượt đường Võ Nguyên Giáp có chiều dài 4,8 km và rộng 68 m.
Trước đó, vào năm 2010, HĐND TP Đà Nẵng đã thông qua việc đặt tên đường Hoàng Sa và Trường Sa kéo dài 25km từ Bãi Bắc (bán đảo Sơn Trà) đến giáp ranh với địa phận tỉnh Quảng Nam. Đó là một đại lộ thênh thang, uốn lượn bên bờ Biển Đông, dài tít tắp vươn mình ra phía biển. Còn ở Vũng Tàu, tên Hoàng Sa và Trường Sa cũng đã được dùng để đặt tên đường vào năm 2014.
Ngày 14/7/2010, Ở TP Hồ Chí Minh có hai con đường mang tên Trường Sa, Hoàng Sa dài, theo thứ tự là 8,7km và 8,5km , chạy song song nhau bên bờ kênh Nhiêu Lộc. (Mới đây, sau một cơn mưa lớn vào chiều 4-8-16, một đọan đường Trường Sa , quận Phú Nhuận xuất hiện hố ‘tử thần’ có diện tích khoảng 40m2 , sâu khoảng 3m. Đựơc biết, trách nhiệm thuộc nhà thầu Trung Quốc TMEC-CHEC 3. )
Nhưng có phải tên hai con đường nầy chỉ xuất hiện sau những năm 2000? Đã có từ năm 1974!
Từ năm 1973 với ý đồ đánh chiếm những vùng đảo của Việt Nam Cộng Hòa, Trung quốc đã sử dụng ngư dân từ đảo Hữu Nhật (Robert) áp sát tới gần đải Hoàng Sa (Pattle) nơi mà quân đội VNCH đang đóng quân trên đó. Giữa tháng 1/1974 , Sài gòn gủi thêm một số tàu chiến tới khu vực đảo Nguyệt Thiềm (Crescen) trục xuất các ngư dân Trung Quốc ra khỏi khu vực nầy. Ngày 18/1/1974, Trung Quốc tấn công hạm đội Việt Nam Cộng hòa. Và chiếm đảo Hoàng Sa ngày 20/1/74. Trong thời gian nầy, báo chí Sài Gòn để cập, đưa thông tin nóng sốt hàng ngày trên mặt trang một với những hàng tít đậm dài 8 cột báo. Không khí Sài Gòn những ngày đó trở nên sôi sục.
Trong phiên họp thường lệ của Hội đồng Đô thành (1) sáng ngày 18/2/74, các nghị viên đã nhất trí cao khi Hoàng Sa và Trường Sa được dùng để thay tên hai con đường trong Chợ Lớn. Đại lộ Tổng Đốc Phương (2) được đổi tên là Hoàng sa và đường Thuận Kiều được đổi tên lại là Trường Sa. Sở dĩ, các nghị viên chọn hai con đường Tổng Đốc Phương và Thận Kiều để đổi tên chứ không phải là con đường nào khác vì hai con đường nầy là hai con đường lớn trong Chợ Lớn- ‘China Town’ của người Hoa . Báo Trắng Đen số ra ngày 19/2/74 có viết một đoạn trên trang một như sau: “ Đại lộ Tổng Đốc Phương nằm ngay trung tâm Chợ Lớn được cải tên là Hoàng Sa và đường Thuận Kiều được cải tên là Trường Sa. Trong phần thuyết trình nghị viên Dương Văn Long , lần đầu tiên ở diễn đàn Hội Đồng Đô Thành đã được toàn thể nghị viên hoan nghênh nhiệt liệt .Điều nầy cho thấy lòng dân được thể hiện rõ rệt chọn Hoàng Sa và Trường Sa đặt tên hai con đường ở Chợ Lớn nơi cư ngụ của người Việt gốc Hoa’ (Du Miên).
Có lẽ, từ khi được cải tên đường đến ngày 30/4/75 là một thời gian quá ngắn nên hai tên đường Hoàng Sa và Trường mới vẫn chưa ghi sâu vào ký ức của người dân. Khi nói về hai con đường nầy người dân Sài Gòn vẫn quen miệng nói tên hai con đường cũ đã có khoảng 20 năm. Có phải như vậy chăng mà khi đổi tên đường Hoàng Sa thành Châu Văn Liêm , ‘ai đó’ vẫn ngỡ là Tổng Đốc Phương ngày cũ…?
LVN
(1) Như Hội Đồng Nhân dân TP. Mỗi nghị viên chỉ có nhiệm kỳ ba năm.
(2) Đường Châu Văn Liêm hiện nay.