Có những điều, sự kiện, hiện tượng trong việc hưởng
thụ, thưởng thức văn hóa, văn nghệ xuất hiện một cách dường như tự nhiên, phổ
biến rộng khắp làm cho người ta không thèm tự hỏi nó đến từ đâu? Từ khi nào nó
có? Nó đến từ đâu, ý tưởng nào? Tại sao nó lại xuất hiện và sống được hết sức tự
nhiên như …Một trong những sự kiện đó là phong trào Hát Với Nhau. Trước hết Hát Với Nhau cũng giông giống như hát Karaoke nhưng “trình” hơn. Trên
màn hình, hay tập nhạc chỉ có lời và người hát phải lên sân khấu đứng nhìn xuống
khán giả như ca sĩ. Phía sau lưng họ là một vài nhạc công chơi đàn organ,
ghi-ta điện, có nơi còn có cả nhạc công thổi Saxso hoặc ngồi bên dàn trống
hoành tráng. Lần đầu tiên, ai yếu bóng vía, đứng trên bục sân khấu là run đến
hát không nỗi nhưng chỉ cần hát vài lần là quen ngay vì không khí thân thiện.
Hát hay được khán giả vỗ tay, mà hát dở thì cũng được khán giả …vỗ tay . Vì
khán giả cũng sẽ là người sắp lên hát theo thứ tự đăng ký.
HÁT VỚI NHAU có từ bao giờ?
LÊ VĂN NGHĨA
Trong phạm vi bài này, tôi không đề cập đến những mặt không tốt của chuyện Hát Với Nhau như hát bất kể không gian, thời gian, bất chấp đến sự khó chịu, hát như tra tấn lổ nhĩ của người khác trong đám cưới, đám ma vào những lúc bà con ai cũng cần sự yên tĩnh để nghỉ ngơi, hoặc biến tướng hát với nhau có “em gái” ngồi kèm. Loại bỏ những yếu tố không hay kể trên, hiện nay có nhiều điểm Hát Với Nhau tại Sài Gòn có sân khấu, âm thanh hoành tráng, ấm cúng , lịch sự không thua gì sân khấu chuyên nghiệp. Trước đây, có quán Hát Với Nhau Arnold trên đừơng NKKN mà thành phần ban nhạc là những nhạc công lớn tuổi (trong đó có nhạc sĩ Y Vũ- cha đẻ bài ‘Tôi Đưa em sang sông’) chơi rất hay. Đôi lúc, một vài người khách lên sân khấu, tham gia chơi kèn Saxso hay đàn cùng ban nhạc.
Trong phạm vi bài này, tôi không đề cập đến những mặt không tốt của chuyện Hát Với Nhau như hát bất kể không gian, thời gian, bất chấp đến sự khó chịu, hát như tra tấn lổ nhĩ của người khác trong đám cưới, đám ma vào những lúc bà con ai cũng cần sự yên tĩnh để nghỉ ngơi, hoặc biến tướng hát với nhau có “em gái” ngồi kèm. Loại bỏ những yếu tố không hay kể trên, hiện nay có nhiều điểm Hát Với Nhau tại Sài Gòn có sân khấu, âm thanh hoành tráng, ấm cúng , lịch sự không thua gì sân khấu chuyên nghiệp. Trước đây, có quán Hát Với Nhau Arnold trên đừơng NKKN mà thành phần ban nhạc là những nhạc công lớn tuổi (trong đó có nhạc sĩ Y Vũ- cha đẻ bài ‘Tôi Đưa em sang sông’) chơi rất hay. Đôi lúc, một vài người khách lên sân khấu, tham gia chơi kèn Saxso hay đàn cùng ban nhạc.
Trên các sân khấu Hát Với Nhau có rất nhiều giọng ca
trẻ, già, sồn sồn hát hay – và nhiều người hát hay hơn ca sĩ chuyên nghiệp. Bởi
lẽ, họ hát vì yêu âm nhạc, trải nỗi lòng chứ không phải hát vì tiền, vì danh.
Có người thì tổ chức sinh nhật của mình tại một quán Hát Với Nhau. Khi vui , họ
đi hát với nhau và khi buồn buồn cũng đi Hát Với Nhau cho vui. Có những cặp vợ
chồng lớn tuổi thường hát song ca bài ca kỷ niệm “Ngôi Nhà Tình Ái” hoặc “Người
Tình Trăm Năm”. Có khi họ đi cùng một đám đông. Có những người cô đơn đến quán hát
một vài bản nhạc yêu thích rồi “dzìa”. Mỗi người đều có bài hát tủ của mình.
Già già, sồn sồn thì có những bài tình ca của Vũ Thành An, Trịnh Công Sơn, Ngô
Thụy Miên ( tất nhiên là những bài hát được phép phổ biến) hoặc nhạc đỏ, tiền
chiến. Tre trẻ thì có những bài ‘hit’ mà các ca sĩ trẻ đang chiếm lĩnh thị trường
âm nhạc ăn liền. Có người thì đã thu sẵn nhạc đệm cho mình vào CD (như ca sĩ
chuyên nghiệp, nhưng không hề hát nhép). Có người thì ôm nguyên một tập bài nhạc
tuyển chọn của riêng họ vì họ sợ quán không có sẵn.
Những người hay đi Hát Với Nhau không thích hát
Karaoke. Hát có chữ, chạy theo chữ người ta không diễn tả được cảm xúc, nhấn
nhá, hay phá trường độ của nốt nhạc khi cảm hứng lên cao hay không thể khoe hơi
dài. Còn trên sân khấu Hát Với Nhau, người hát có thể diễn tả đủ cung bậc cảm
xúc. Người hát dở, nhạc công sẽ đàn chạy theo giúp cho họ hát đúng ‘tông’ bài
hát cũng như nhịp điệu. Đa dạng thể loại, đa dạng giọng hát , đa dạng phòng Hát
Với Nhau , đa dạng giá cả… Nhưng, tựu trung, không thể chối cãi, Hát Với Nhau
là một sinh họat văn hóa lành mạnh. Một sân chơi cho mọi lứa tuổi nhưng đa số
là tuổi trung niên. Biết đâu đây chẳng là sân khấu ươm mầm cho những tài năng
trong ‘Tiếng Hát Mãi Xanh” của Đài truyền hình TPHCM?!
Một điều hết sức bất ngờ cho người viết này khi biết được rằng Hát Với Nhau bắt đầu từ phong trào văn hóa văn nghệ quần chúng của Đoàn Thanh Niên. Báo Tuổi Trẻ số ra ngày 28/3/1982 có đăng bài “GIỚI THIỆU MỘT LOẠI HÌNH SINH HOẠT MỚI: HÁT VỚI NHAU” (của Thanh Tâm) với nội dung (trích lược) như sau: “Ở một góc sân bóng chuyền Nhà Văn hóa Thanh Niên. Một sân khấu nho nhỏ với tấm phông đơn giản “Hát Với Nhau- Mừng Đảng Quang Vinh”. Một ban nhạc đệm cho một người hát, âm thanh khá tốt, sẵn sàng phục vụ. Nhiều lượt khán giả đến đăng ký ở BTC rồi lên sân khấu hát một cách nhiệt tình, say sưa và sôi nổi…Nếu có những bạn lên hát thỏai mái, chủ động do đã quen sinh hoạt phong trào tại sơ sở thì cũng có những bạn cầm micro hát với sự xúc động thật sự của một người lần đầu bước lên sân khấu. Qua 4 đêm sinh hoạt đã có gần 200 người lên sân khấu với 124 tiết mục…Hát với nhau là một loại hình hoạt động văn hóa mới mẻ, phong phú của CLB Âm Nhạc - Nhà Văn hóa Thanh Niên”
Đến bây giờ, tôi vẫn chưa tìm được bài báo nào viết về phong trào Hát Với Nhau phủ định bài viết nầy- một bài viết đã dùng ba chữ Hát Với Nhau vào năm 1982 (nghĩa là có trước cả Karaoke) để giới thiệu một loại hình sinh hoạt mới cho phong trào thanh niên. Trước hết là nhằm đưa những bài ca cách mạng đến với công chúng thanh niên. Có cần phải khen Người Sài gòn-TP HCM vô cùng sáng tạo- trước hết trong phong trào văn nghệ thanh niên, gói gọn trong một cuộc thi nhỏ ở Nhà Văn Hóa Thanh Niên, sau này đã trở nên phổ biến rộng rãi khắp cả nước và đến cả khu người Việt ở khu Little Sài Gòn, California. Mỹ!
