Tao Đàn cóc nhái ngày xuân

Ở vương quốc Đầm Lầy, gần như ai cũng biết làm thơ. Nòng nọc làm thơ kiểu… cụt đuôi, nhái bén làm thơ kiểu… lúc xanh lúc vàng do màu da quy định, cóc cọt làm thơ kiểu… ọt ọt do tiếng kêu v.v.. Chính vì nhà nhà làm thơ, người người mần thơ với một lực lượng hùng hậu được trang bị “thơ tận răng” như thế, Đầm Lầy xứng đáng là cường quốc thơ chứ còn gì nữa?! Một số vị giáo sư cóc, tiến sĩ nhái, nhà phê bình ễnh ương ăn lương của vương quốc còn viện dẫn về truyền thống thơ ca qua mấy mùa mưa của Đầm Lầy trong các cuộc hội thảo thơ, hội nghị ca. Dù nước trong đầm lầy lúc đầy lúc cạn nhưng thơ ở vương quốc này chưa bao giờ vơi. Toàn là những lý do “chân chính đáng” để Đầm Lầy trở thành cường quốc thơ ca thế giới.

Tao Đàn cóc nhái ngày Xuân

TRẦN HOÀNG NHÂN

Như mọi năm, Xuân đến là vương quốc Đầm Lầy tổ chức lễ hội Tao Đàn ở khắp các tỉnh thành. Có một địa phương từ cấp xã đến cấp tỉnh đều có ngày thơ riêng, đỉnh cao là ngày thơ trong đêm trăng tròn tháng Giêng trên một đỉnh núi. Câu lạc bộ thơ các cấp đều hồ hởi phấn khởi trong tháng Giêng này. Một số nhà thơ chạy show đọc thơ mệt nghỉ trong suốt mấy ngày Xuân. Chất lượng thơ của lễ hội tao đàn Đầm Lầy chưa biết hay dở thế nào, nhưng chắc chắn là thơ “chuẩn không cần chỉnh”.

Ngày trước các cụ thơ rằng: “Con mèo con chuột có lông/ Cây tre có mắt nồi đồng có quai”. Ngày nay, một số thi sĩ trong Đầm Lầy có thơ tả cảnh quê hương, rằng: “Quê tui có một dòng sông/ Mùa hè nước cạn mùa đông nước đầy/ Cầm cần câu cá trên tay/ Cá bơi dưới nước chim bay trên trời”. Hoặc: “Chị tui lớn tuổi hơn tui/ Mẹ tui còn lớn hơn tui rất nhiều/ Ngoài đồng có một cánh diều/ Diều mà có gió thì diều nó bay”…

Năm nay (cũng như các năm nọ), Tao Đàn Đầm Lầy quyết định ngoài cờ xí trống chiêng còn có các phần trình diễn thơ, múa thơ, đánh quyền thơ và nhảy hip hop thơ… cho sinh động để khán giả bớt buồn ngủ. Các năm trước, có một thi sĩ lão gia còn quấn cả giấy vệ sinh quanh người mình trong khi thi hữu khác hú hét gào thơ kiểu nhạc rock.

Cư dân trong Đầm Lầy đa phần là nòng nọc cụt đuôi nên mọi sự diễn ra ở lễ hội Tao Đàn đều ngẩn tò te không biết gì. Chỉ biết rằng nằm nào cũng vậy, bộ phận truyền thông của lễ hội phát trên đài, trên báo rằng: Tao Đàn năm nay nhất định thành công tốt lành, rằng bạn bè thế giới tròn xoe mắt mà kính phục chúng ta, rằng thơ ca đã đu theo các chùm bóng bay lên trời khiến thượng đế cũng động lòng mà thương cho giống loài cóc nhái của Đầm Lầy nhà mình v.v…

Nhớ năm ngoái, một vị ếch gần già (chứ chưa lẩm cẩm) nằm trong ban tổ chức lễ hội Tao Đàn tuyên bố rằng: “Sẽ xây dựng Đầm Lầy thành một cường quốc thơ ca của thế giới”. Nghe tuyên bố này, rất nhiều cư dân nòng nọc bé nhỏ của Đầm Lầy sung sướng như mơ. Bởi các vương quốc khác họ trở thành cường quốc nhờ dân họ tiền nhiều, nhờ tên lửa hột nhơn, nhờ thủy quân hiện đại… Đầy Lây ta không có các phương tiện trên thì ta có thơ thể hiện tâm hồn mơ mộng và tinh thần yêu chuộng hòa bình. Nếu vương quốc nào trên trái đất này cũng chạy đua thành cường quốc thơ thì chiến tranh không thể nào xẩy ra, mà nếu có xẩy ra vì chạy đua… thơ thì chắc cũng chẳng có ai bị thương và ngày tận thế càng không có cơ hội.

Ở Đầm Lầy, gần như ai cũng biết làm thơ. Nòng nọc làm thơ kiểu… cụt đuôi, nhái bén làm thơ kiểu… lúc xanh lúc vàng do màu da quy định, cóc cọt làm thơ kiểu… ọt ọt do tiếng kêu v.v.. Chính vì nhà nhà làm thơ, người người mần thơ với một lực lượng hùng hậu được trang bị “thơ tận răng” như thế, Đầm Lầy xứng đáng là cường quốc thơ chứ còn gì nữa?! Một số vị giáo sư cóc, tiến sĩ nhái, nhà phê bình ễnh ương ăn lương của vương quốc còn viện dẫn về truyền thống thơ ca qua mấy mùa mưa của Đầm Lầy trong các cuộc hội thảo thơ, hội nghị ca. Dù nước trong đầm lầy lúc đầy lúc cạn nhưng thơ ở vương quốc này chưa bao giờ vơi. Toàn là những lý do “chân chính đáng” để Đầm Lầy trở thành cường quốc thơ ca thế giới.

Một số khác cũng cùng chung số phận giống loài nòng nọc cụt đuôi nhưng nhờ có đọc báo Tuổi trẻ Cười, phản đối cái sự “ảo vọng, duy ý chí, phi thực tế” cường quốc thơ này. Họ phản đối vì mới trước Tết Quý Tỵ đây thôi, tầng lớp thợ thuyền là nồng cốt làm ra sản phẩm phục vụ chúng sinh của Đầm Lầy có nơi chỉ được thưởng Tết bằng cân bột ngọt, đường và tờ lịch treo tường có em gái mặt bikini… dòm cho đỡ tủi. Mới năm ngoái thôi, kẹt xe vẫn còn là vấn đề nan giải của lãnh đạo các thành phố lớn trong Đầm Lầy, là hình ảnh kỳ dị trong mắt người nước ngoài có văn minh và là nỗi khốn khổ cho hàng chục triệu dân đen nòng nọc thành thị. Còn môi trường sống thì ngày càng tệ, lương tiền mất giá trầm trọng, ô nhiễm từ cọng rong rừng đến nguồn nước mưa… Vậy thì trở thành cường quốc thơ để làm gì? Để ru ngủ sự đói nghèo lạc hậu à! Chưa kể, mấy ông bà thi sĩ ễnh ương kêu to nhất trong Đầm Lầy này xưa nay chỉ có giải “nô-đùa” chứ có cái giải “nô-ben” nào đâu mà dám ngẩng mặt với các vương quốc khác về tài thơ của mình mà đòi làm cường quốc?!

Cuộc tranh cãi ở vương quốc Đầm Lầy về lễ hội Tao Đàn giữa một ngày Xuân hiu hiu gió nắng đượm vàng, bị một lão người lắng nghe. Lão người này dựng chòi thơ sinh sống lâu năm trên Đầm Lầy. Ở tuổi hơn một đời người, lão đủ bình tĩnh để lắng nghe mọi thứ, thế mà lão vừa nghe vừa nổi giận. Lão nhủ thầm trong bụng: “Cái xứ cóc nhái Đầm Lầy chúng mày mà cũng đòi cường quốc Tao Đàn à. Ở xứ loài người bọn ta, đi đâu cũng thấy “thi phú” tức là… trạm “thu phí”. Công khai sẽ có trạm bán vé rồi thì ghi trên bảng điện tử: “Hiện kim đồng xin mời qua”. Bán công khai thì phải biết điều, không biết thì mệt mỏi đấy. Thi phú… rõ ràng là vậy mà loài người bọn ta còn chưa dám nhận cường quốc thơ ca, cóc nhái chúng mày thuộc cái giống ộp ộp mà cũng tranh cãi với nhau chí chóe, nghe nhức cả lỗ nhĩ”.

Lẽ ra lão người quăng một mẻ lưới quét sạch bọn cóc nhái hay mần thơ trong Đầm Lầy. Thế nhưng vì lão là người nên “hiểm độc” hơn, lão làm một bài thơ tên là “Tao Đàn cóc nhái” rồi thuê bọn người chuyên in lậu photo hàng vạn bản với giá rẻ hơn tảo độc ném xuống Đầm Lầy. Lão cười bí hiểm: “Phen này, vương quốc Đầm Lầy cóc nhái chúng mày sẽ bị ô nhiễm thơ của tao mà tuyệt chủng. Hơ hơ hi hi ha ha” - lão cười ngất ngây sung sướng tột cùng.

Bài thơ của lão người có gì mà đòi tiêu diệt cả một giống loài cóc nhái yêu thơ ca và chỉ mong muốn thơ ca làm bá chủ cơm áo, chiến tranh…? Bài thơ đó của lão người như thế này, được ghi lại từ một nhà thơ dân gian quá cố tên là Lê Trung Dị - vốn là cư dân nòng nọc cụt đuôi trong Đầm Lầy - sau cuộc tuyệt diệt của lão người, Lê Trung Dị thoát kiếp ễnh ương đầu thai thành giống người, chép lại rằng:

Kỳ quá không mưa cóc vẫn ra

Duyên đâu cóc nhái họp chung nhà

Cóc già chễm chệ ngồi chong mắt

Cóc trẻ lăng xăng đọc diễn ca

Cóc thị, cóc quê bò lếch thếch

Cóc sông, cóc núi đứng khề khà

Cùng nhau xướng họa nghe con cót

Cường quốc thơ mơ dữ vậy ta?

Nguồn: Thể Thao Văn Hóa số xuân Quý Tỵ 2013