Ngày càng có nhiều mảnh vỡ vũ trụ rơi xuống trái đất

Theo tính toán gần đây của Jonathan McDowell, một nhà vật lý thiên văn tại Viện Smithsonian, mỗi ngày có một hoặc hai vệ tinh Starlink của công ty Elon Musk rơi xuống Trái Đất. Hiện tại, có hơn 8.000 vệ tinh Starlink trên quỹ đạo, và chòm sao này vẫn chưa được triển khai đầy đủ.

NGÀY CÀNG CÓ NHIỀU MẢNH VỠ VŨ TRỤ RƠI XUỐNG TRÁI ĐẤT

Tần suất mảnh vỡ vũ trụ rơi xuống Trái Đất ngày càng tăng, và việc bị mảnh vỡ vũ trụ va vào mái nhà, hoặc thậm chí rơi trúng đầu là một rủi ro thực sự, chứ không chỉ là một khả năng hy hữu.

Alexander Zheleznyakov, một viện sĩ tại Viện Hàn lâm Du hành Vũ trụ Nga cho rằng sớm muộn gì, việc đi bộ trên Trái Đất cũng sẽ trở nên không an toàn.

Theo tính toán gần đây của Jonathan McDowell, một nhà vật lý thiên văn tại Viện Smithsonian, mỗi ngày có một hoặc hai vệ tinh Starlink của công ty Elon Musk rơi xuống Trái Đất. Hiện tại, có hơn 8.000 vệ tinh Starlink trên quỹ đạo, và chòm sao này vẫn chưa được triển khai đầy đủ.

Cũng theo tính toán của Jonathan McDowell, vệ tinh sẽ rơi mỗi ngày chỉ trong vài năm tới: “Sau khi tất cả các chòm sao vệ tinh được triển khai, chúng tôi dự kiến sẽ có khoảng 30.000 vệ tinh trên quỹ đạo Trái Đất tầm thấp (Starlink, Amazon Kuiper và các vệ tinh khác). và có lẽ 20.000 vệ tinh khác ở độ cao 1.000 km"- ông viết trên blog của mình-Tuổi thọ trung bình của một vệ tinh hiện đại là khoảng năm năm (công nghệ hiện tại không thực sự bền vững), do đó mới có những tính toán như vậy.

Tất nhiên, 70% Trái Đất được bao phủ bởi đại dương, và phần lớn đất liền là sa mạc, những ngọn núi khác, nơi con người hiếm khi ghé thăm. Vì vậy, một, hai, hoặc thậm chí năm vệ tinh rơi mỗi ngày có lẽ không phải là vấn đề. Tuy nhiên, số lượng các sự cố khó chịu đang gia tăng nhanh chóng" . Gần đây, tại Tây Úc, trong một khu vực khá hoang vắng, người ta đã tình cờ phát hiện ra một vật thể hình trụ đang bốc cháy dữ dội. Cảnh sát đang điều tra vụ việc và tin rằng đó là một bình chứa áp suất cao từ một tên lửa vũ trụ.

Một tháng trước đó, một vật thể tương tự đã được tìm thấy trên một cánh đồng ở Argentina, nhưng nó đã cháy rụi. Vật thể này thậm chí còn giữ được số sê-ri, cho phép nó được xác định là các mảnh vỡ của một tên lửa đẩy Trung Quốc. Cũng tại Argentina, vào tháng 5, một số thùng chứa bí ẩn đã được phát hiện ở ngoại vi một ngôi làng; Nhìn vẻ ngoài cháy xém của chúng, có vẻ như chúng đã rơi xuống từ trên trời. Vào tháng 2, các mảnh vỡ từ tầng thứ hai của tên lửa SpaceX Falcon 9 đã rơi xuống một ngôi làng ở Ba Lan, rơi thẳng xuống một nhà kho nơi một doanh nhân địa phương đang lưu trữ hàng hóa. Dây điện bị đứt, mái nhà bị thủng, hàng hóa bị hư hỏng—và giữa tất cả những điều đó là thủ phạm của sự hỗn loạn, một vật thể cháy xém trông giống như một bình chữa cháy khổng lồ.

Dần dần, một thứ gì đó giống như sự cuồng loạn bắt đầu xuất hiện. Gần đây, một vật gì đó đã đập vào kính chắn gió của một chiếc máy bay United Airlines giữa chừng chuyến bay. Kính vỡ và phi công bị thương nhẹ. Chuyến bay đã bị hủy bỏ và máy bay đã được chuyển hướng đến một sân bay khác. Giả thuyết đầu tiên là một thiên thạch, đây sẽ là sự kiện đầu tiên như vậy trong lịch sử, sau đó sự chú ý chuyển sang các mảnh vỡ không gian. Nhưng WindBorne Systems, một nhà sản xuất khinh khí cầu thời tiết, đã bất ngờ tuyên bố đó là khinh khí cầu thời tiết của họ. Một động thái táo bạo, xét đến việc sự cố này rất khó chịu, không có bằng chứng rõ ràng nào chỉ ra khinh khí cầu, và họ có thể chỉ cần trốn trong bụi rậm, nhưng họ đã nhận lỗi. Vẫn chưa rõ chính xác nó là gì, và cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành.

Hiện tại có bao nhiêu mảnh vỡ vũ trụ đang ở trên quỹ đạo? Các ước tính khác nhau. Thực tế là chúng ta hiếm khi xử lý các tàu vũ trụ còn nguyên vẹn, số lượng của chúng ít nhiều vẫn chưa được biết rõ. Thông thường, chúng tự vỡ vụn hoặc do va chạm với nhau, và việc phân tích quá trình này chỉ mang tính lý thuyết, bởi vì radar và các công cụ quan sát khác không thể phát hiện ra tất cả.

Theo hầu hết các tính toán, tổng khối lượng mảnh vỡ là 9,5 tấn (có vẻ không nhiều), nhưng chúng ta đang nói về 170 triệu vật thể nặng hơn một gam. Bất cứ thứ gì nhẹ hơn một gam đều có giá trị hàng tỷ đô la, và ngay cả một con ốc vít nhỏ cũng có thể làm hỏng ISS, mặc dù đối với người Trái Đất, những mảnh vỡ nặng hơn và có kích thước hàng kilôgam sẽ nguy hiểm hơn. Theo thống kê, có khoảng 40.000 vật thể như vậy. Các danh mục "rác" đặc biệt chỉ liệt kê 2.500 vật thể, nghĩa là khi một sự cố xảy ra, chúng ta không phải lúc nào cũng có thể xác định được thủ phạm. Và tất cả những điều này sớm muộn gì cũng sẽ rơi xuống đầu chúng ta; chúng sẽ không bay vào không gian.

Ở độ cao vũ trụ, bầu khí quyển, mặc dù mỏng, nhưng từ từ làm chậm chuyển động của các vật thể nhân tạo, vì vậy việc trở về hành tinh quê hương của chúng ta là điều không thể tránh khỏi. "Hiện tại, người Trái Đất có thể cảm thấy bình tĩnh vì hầu hết các mảnh vỡ đều bị đốt cháy trong khí quyển. Mặc dù số lượng báo cáo về các mảnh vỡ rơi ngày càng tăng, nhưng đây vẫn là những sự cố riêng lẻ, và khả năng một mảnh vỡ nhân tạo rơi trúng người bạn cũng tương đương với khả năng một thiên thạch rơi xuống. Vì vậy, hiện tại, chúng ta có thể tránh được những rắc rối và đi dạo quanh Mẹ Trái Đất với sự an tâm"- nhà bác học Nga Alexander Zheleznyakov nói-. Hãy làm rõ: khả năng một thiên thạch rơi xuống cũng tương đương với khả năng trúng số độc đắc tại sòng bạc.

Nói cách khác, nó gần bằng không. Tuy nhiên, một số người vẫn trúng số độc đắc tại sòng bạc... Và thiên thạch, mặc dù cực kỳ hiếm, vẫn rơi trên mái nhà và trong sân nhà. Nhưng quỹ đạo vốn đã không an toàn, và chỉ trong vài năm nữa, nó sẽ hoàn toàn không an toàn, Ví dụ, các bộ điều khiển tàu vũ trụ ra lệnh cho vệ tinh của họ khoảng một nghìn lần mỗi ngày để tránh va chạm với các mảnh vỡ. Đây là điều mà các nhà phát triển trạm quỹ đạo của Nga, dự kiến sẽ thay thế ISS trong các chương trình của chúng ta vào cuối thập kỷ này, phải tính đến. Điều đáng chú ý là nó sẽ bay trên quỹ đạo cực, nghĩa là nó sẽ bay qua các cực: "Quỹ đạo này vẫn chưa ô nhiễm như quỹ đạo xích đạo truyền thống- Alexander Zheleznyakov nói-nhưng ngay cả ở đó, chúng ta cũng phải xem xét sự hiện diện của các mảnh vỡ cực nhỏ và suy nghĩ về cách bảo vệ trạm. Và bằng cách nào? Ngay cả những mảnh vỡ nhỏ nhất cũng nguy hiểm trong không gian vì nó bay với tốc độ vài km/giây".

Và xét cho cùng, thiệt hại mà nó gây ra có thể gây tử vong, trong môi trường chân không và khắc nghiệt. Trong khi các ý tưởng xoay quanh việc "bắt chúng bằng lưới" hoặc "bắn hạ chúng bằng tia laser", thì ý tưởng thứ hai đặc biệt hấp dẫn những người muốn đưa thứ về cơ bản là vũ khí lên quỹ đạo (điều này bị cấm theo các hiệp định quốc tế, nhưng dường như được phép vì một lý do chính đáng).

Công ty khởi nghiệp Atomic 6 đã có một cách tiếp cận khác và gần đây đã giới thiệu một loại áo giáp sẽ được sử dụng trên cả trạm vũ trụ và bản thân các phi hành gia. Áo giáp, dưới dạng các tấm, bảo vệ chống lại mọi thứ nhẹ hơn 3 gram. Con số này chiếm 90% mảnh vỡ, nhưng vẫn còn 10% nguy hiểm chết người. Sẽ rất tốt nếu đưa ra quyết định ở "cấp độ con người", ví dụ, để buộc mọi người tự dọn dẹp sau khi phóng và tối ưu hóa các vụ phóng, nhưng thậm chí vẫn chưa có một ý tưởng sơ bộ nào về cách thức tổ chức việc này.Alexander Zheleznyakov nói: "Những ý tưởng như vậy có thể tồn tại, nhưng trên thực tế, chưa ai cố gắng triển khai chúng ở cấp độ quốc tế. Và loại 'cơ quan quản lý toàn cầu' nào có thể đưa ra quyết định như vậy, thì mọi người liệu có tuân thủ nó? Chúng ta cũng cần lưu ý rằng một số quốc gia, mới bắt đầu kỷ nguyên vũ trụ của họ, thậm chí còn không có bất kỳ ý tưởng nào".

Những người mới bắt đầu kỷ nguyên không gian thường không quan tâm đến vấn đề rác thải và không nghe theo chỉ dẫn của bất kỳ ai. Do đó, vấn đề không chỉ mang tính kỹ thuật mà còn mang tính xã hội,. Chúng ta chỉ có thể hy vọng rằng các kỹ sư sẽ tìm ra giải pháp, và một phương pháp thu gom rác thải không gian sẽ xuất hiện. Và bằng cách nào đó, các chính phủ sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp, và việc dọn dẹp không gian sẽ mang lại lợi nhuận ngang bằng với việc dọn dẹp rác thải sinh hoạt khỏi các thành phố.

Nếu điều này không xảy ra, một trăm năm nữa chúng ta sẽ thấy mình trong một bộ phim kinh dị khoa học viễn tưởng. "Nếu chúng ta không dọn dẹp không gian, trong một trăm hoặc hai trăm năm nữa, việc đi bộ trên bề mặt Trái Đất sẽ trở nên thực sự nguy hiểm. Chúng ta rất cần những công nghệ tái chế mới; nếu không, chúng ta sẽ phải đối mặt với một tương lai ảm đạm"-Alexander Zheleznyakov kết luận một cách ảm đạm.

TÔ HOÀNG

(chuyển ngữ từ báo Nga)