Nhà văn Ma Văn Kháng bước vào tuổi 90 vừa ra mắt cuốn sách mới có tên gọi ‘Dấu hiệu của tình yêu’ tuyển chọn 24 truyện ngắn mà ông tâm đắc.
Nhà văn Ma Văn Kháng sinh ngày 1/12/1936 tại Hà Nội. Ông là một tên tuổi nổi bật của văn chương Việt Nam nửa sau thế kỷ 20. Các tác phẩm của ông đã chinh phục nhiều thế hệ độc giả và được trích dẫn trong chương trình giảng dạy phổ thông môn Văn.
Sự
nghiệp sáng tác của nhà văn Ma Văn Kháng có hơn 20 tiểu thuyết, hơn 200 truyện
ngắn. Phần lớn tác phẩm Ma Văn Kháng lấy cảm hứng từ sử thi và thế sự. Trong
đó, rất nhiều trang văn của ông tập trung khai thác chủ đề về cuộc sống và con
người vùng Tây Bắc, nơi ông đã gắn bó trong nhiều năm.
Những
người từng biết đến nhà văn Ma Văn Kháng qua các tiểu thuyết “Một mình một ngựa”,
“Côi cút giữa cảnh đời”, “Đám cưới không có giấy giá thú”, “Mùa lá rụng trong
vườn”, hoặc “Đồng bạc trắng hoa xòe”, sẽ hiểu thêm phong cách văn chương Ma Văn
Kháng qua tập truyện ngắn “Dấu hiệu của tình yêu”.
Tuyển
chọn tác phẩm tiêu biểu mà nhà văn Ma Văn Kháng sáng tác trong hai thập kỷ qua,
“Dấu hiệu của tình yêu” gồm 24 truyện ngắn mang góc nhìn riêng của ông trước những
biến đổi của đời sống. Phó Giáo sư Tiến sĩ Đoàn Trọng Huy nhận định: “Ma Văn
Kháng có một kho chữ thật phong phú, kho ngôn ngữ của muôn mặt đời thường. Chỉ
riêng hai nửa cuộc đời ở hai quê hương sáng tác - miền núi và miền xuôi - cũng
là hai vùng thẩm mỹ của sáng tạo nghệ thuật, cũng đủ tạo dựng nên những cấu
trúc ngôn ngữ văn hóa khác nhau. Để từ đó, nhà văn có thể khai thác vận dụng
linh hoạt, tung hoành ngọn bút trên trang viết”.
Nhà văn Ma Văn Kháng từng theo học trường Thiếu
sinh quân Việt Nam, trường Trung cấp sư phạm tại Khu học xá Nam
Ninh (Trung Quốc). Sau khi tốt nghiệp, ông trở thành giáo viên cấp hai, giảng
dạy môn Văn học và là hiệu trưởng trường cấp 3 tại Lào Cai. Năm 1964, sau khi tốt
nghiệp Đại học sư phạm Hà Nội, ông trở về Lào Cai dạy học và viết truyện ngắn. Ông
trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1975. Từ năm 1976, ông
chuyển về công tác tại Hà Nội, và có nhiều năm làm Tổng biên tập Nhà xuất bản
Lao Động. Từ năm 1995, ông đảm nhận vai trò Tổng biên tập tạp chí Văn Học
Nước Ngoài.
Nhà
văn Ma Văn Kháng đã được trao tặng Giải thưởng Văn học ASEAN năm 1998, Giải thưởng
Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật năm 2001, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn
học - Nghệ thuật năm 2012.
Truyện
ngắn Ma Văn Kháng có những nét điêu luyện và tinh tế, khiến giới cầm bút phải nể
trọng. Nhà văn Phạm Ngọc Chiểu cho rằng: “Ma Văn Kháng không chỉ giỏi dùng ngôn
ngữ trong miêu tả. Ông còn có biệt tài sử dụng ngôn ngữ trong những đoạn viết bứt
thoát ra khỏi mạch truyện chính. Có thể gọi đó là những đoạn văn “phiêu”, nói
theo ngôn từ của ngành nghệ thuật biểu diễn các ca khúc. Tôi gọi đó là những
“lãng du văn chương” của nghệ thuật viết truyện mang thương hiệu Ma Văn Kháng.
Đấy là những đoạn văn dài ngắn khác nhau, có khi chỉ một hai câu, lại có lúc là
cả đoạn viết dài nhiều chữ nghĩa. Có điều, dù dài hay ngắn thì những đoạn văn
“phiêu” hay “lãng du văn chương” ấy đều mang lại cho người đọc những ý tưởng mới,
thú vị bên ý tưởng của mạch truyện chính”.
Trong
tập truyện ngắn “Dấu hiệu của tình yêu”, nhà văn Ma Văn Kháng bày tỏ nhiều sự
quan sát và sự thấu hiểu. Thông qua nhân vật, ông băn khoăn: “Chẳng lẽ cái đẹp
cần được nâng niu trân trọng lại nhận phải sự chà đạp phũ phàng. Chẳng lẽ cái
cuộc đời này lại ẩn chứa nhiều tai họa đến thế, lại thiếu hẳn sự bảo trợ an
toàn đến thế”.
NN&MT
