Từ đầu năm 2025 đến nay, hàng loạt phim điện ảnh Việt cán mốc doanh thu trăm tỷ sau thời gian ngắn ra rạp. Tất cả đã đánh dấu bước chuyển mình vào giai đoạn tăng trưởng sôi động của điện ảnh nước nhà. Phía sau thành công vang dội về doanh thu, những trăn trở về chất lượng tác phẩm vẫn còn đó.
Làn
sóng trăm tỷ của điện ảnh Việt
Chỉ trong
bốn tháng đầu năm 2025, điện ảnh Việt đã đạt nhiều thành tích ấn tượng khi nhiều
bộ phim đạt doanh thu cao với các phim vượt mốc trăm tỷ. Có 4 phim cán mốc 200
tỷ đồng, thậm chí có 1 phim vượt mốc 300 tỷ đồng. Nếu doanh thu chạm mốc 100 tỷ
đồng đã được xem là chiến thắng lớn của phim Việt, thì như dự đoán của giới
chuyên môn, năm 2025 chính là thời kỳ nở rộ và bùng nổ của điện ảnh nội địa.
Gần nhất
có thể kể đến doanh thu ấn tượng của hai ứng viên nặng ký: "Thám tử Kiên:
Kỳ án không đầu" (đạo diễn Victor Vũ) và "Lật mặt 8: Vòng tay nắng"
(đạo diễn Lý Hải). Cùng ra rạp dịp lễ 30/4 - 1/5, cả hai cùng khuấy đảo phòng
vé Việt với cuộc chiến đầy kịch tính ở thị trường nội địa. Hiện tại, cả hai tác
phẩm đều vượt mốc 200 tỷ doanh thu, xác lập kỷ lục hiếm có của điện ảnh Việt
xưa nay. Cụ thể tính đến 7h ngày 20/5 "Thám tử Kiên" đạt 231,9 tỷ đồng
trong khi "Lật mặt 8" đạt 222 tỷ (theo Box Office Vietnam).
Đường đua
rạp Việt càng trở nên sôi nổi khi ngày 16/5, "Mưa lửa" - phim tài liệu
về concert và show "Anh trai vượt ngàn chông gai" ra rạp. Bộ phim
nhanh chóng leo lên vị trí dẫn đầu bảng xếp hạng doanh thu ngày với con số 2,07
tỷ đồng. Dù có suất chiếu thấp nhưng bộ phim tài liệu về 33 anh trai sở hữu khả
năng bán vé vượt trội chủ yếu nhờ vào khán giả là Gai con (tên fandom của
"Anh trai vượt ngàn chông gai").
Tác phẩm mở
màn của điện ảnh Việt 2025 chính là phim tâm lý gia đình "Chị dâu" của
đạo diễn Khương Ngọc. Sau 3 tuần ra rạp, tác phẩm chính thức cán mốc doanh thu
100 tỷ đồng vào ngày 20/1 (theo Box Office Vietnam). Bộ phim của Khương Ngọc với
kịch bản của bộ đôi biên kịch Kim và ToTo Chan, cùng diễn xuất ấn tượng của Việt
Hương, Hồng Đào, Đinh Y Nhung, Lê Khánh và Ngọc Trinh đã góp phần tạo nên một
tác phẩm mang hồn cốt văn hóa Việt, chạm đến khán giả bằng cảm xúc chân thật gần
gũi, đậm chất đời.
Kế đến, cuộc
chạm trán giữa "Nụ hôn bạc tỷ" (đạo diễn Thu Trang) và "Bộ tứ
báo thủ" (đạo diễn Trấn Thành) vào mùng 1 Tết Nguyên Đán 2025 (nhằm ngày
29/1) đã xác lập các thành tích ấn tượng. Dù đụng độ đối thủ nặng ký của Trấn
Thành, "Nụ hôn bạc tỷ" vẫn thu về 211 tỷ sau 20 ngày công chiếu,
"Bộ tứ báo thủ" đạt 332 tỷ, trở thành phim Việt có doanh thu cao nhất
từ đầu năm đến nay. Ngay sau đó, "Đèn âm hồn", tác phẩm điện ảnh đầu
tay của đạo diễn Hoàng Nam dù vướng nhiều ý kiến trái chiều, vẫn đạt doanh thu
105,9 tỷ, cùng chủ đề tâm linh kinh dị, "Quỷ nhập tràng" (đạo diễn
Pom Nguyễn) đạt gần 150 tỷ đồng. Vẫn khai thác đề tài tâm linh nhưng đi cùng yếu
tố gia đình, "Nhà gia tiên" của Huỳnh Lập ghi nhận doanh số ấn tượng
với 242 tỷ đồng.
Đặc biệt,
sự ra đời của "Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối" của đạo diễn Bùi Thạc
Chuyên đã đóng một "dấu triện riêng" điện ảnh Việt. Lần đầu tiên một
tác phẩm đề tài chiến tranh lịch sử đạt doanh thu kỷ lục 172 tỷ đồng. Không chỉ
phá vỡ định kiến về dòng phim này, "Địa đạo" đã thực sự chạm tới trái
tim khán giả và giới phê bình bằng câu chuyện lịch sử chân thật, hào hùng và
giàu xúc cảm.
Như vậy,
theo số liệu thống kê từ đầu năm 2025 đến nay, tổng doanh thu phim Việt vượt mốc
1.500 tỷ đồng - con số hết sức ấn tượng với loạt kỷ lục chưa từng có. Tất cả
cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của ngành điện ảnh. Tong thời gian tới hàng loạt
dự án ấn tượng của phim Việt sẽ được trình làng, hứa hẹn tạo nên những cú hích
mạnh mẽ, những cuộc chiến cam go, những cột mốc bất ngờ cho vũ trụ phim Việt.
Doanh
thu có tỉ lệ thuận với chất lượng?
Kết quả
trên phần nào chứng minh sự chuyển mình, bứt phá của điện ảnh quốc nội năm
2025. Tuy nhiên, không phải lúc nào doanh thu cũng song hành cùng chất lượng.
Nhiều phim vẫn tồn đọng nhiều vấn đề về chất lượng kịch bản, diễn xuất, bối cảnh,
kỹ xảo điện ảnh - những yếu tố được xem là điểm yếu cốt tử của điện ảnh Việt
xưa nay.
Thoạt
tiên, có thể nói thành công của các phim ra rạp hầu hết đều nhờ vào chiến dịch
truyền thông, marketing. Việc xây dựng chiến dịch truyền thông chỉn chu, bài bản
với sự góp mặt của những gương mặt nghệ sĩ đình đám, những KOLs nổi bật, những
chuyến cinetour (giao lưu giữa đoàn phim với khán giả tại rạp) qua các vùng miền
là điều cần thiết để tạo sức hút phía công chúng, từ đó góp phần thúc đẩy doanh
thu.
Dễ thấy,
điện ảnh Việt đang nghiêng về phía thị trường quá mức. Các yếu tố về nội dung đề
tài, chiều sâu tâm lý nhân vật, tính logic… thay vì được chăm chút kỹ lưỡng lại
mắc "sạn" hoặc gây nhàm chán. Điều này dẫn đến nhiều bộ phim gây bão
vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. "Đèn âm hồn" và "Quỷ nhập
tràng" dù cố gắng mang đến trải nghiệm nghệ thuật mới mẻ nhưng vẫn tồn tại
điểm trừ về kịch bản, diễn xuất. "Lật mặt 8" khai thác câu chuyện
xoay quanh tình cảm gia đình, mâu thuẫn thế hệ và tạo cơn sốt nhưng được cho là
bước lùi của chính Lý Hải với "Lật mặt 7" ở doanh thu, đề tài cũ kỹ
và cách xử lý đi theo lối mòn.
Đề tài chủ
yếu của điện ảnh Việt chủ yếu xoay quanh các trục chính như: tâm lý, tình cảm
gia đình; chính kịch, hành động; lãng mạn, hài hước; tâm linh kinh dị. Trong
khi Việt Nam sở hữu kho tàng lịch sử đồ sộ với những cuộc chiến tranh dựng nước
và giữ nước hào hùng; mỗi sự kiện, cột mốc đều đủ tiềm năng để chuyển thể,
khai thác thành tác phẩm điện ảnh đặc sắc. Dẫu vậy trên thực tế, số lượng phim
đề tài lịch sử hấp dẫn, lôi cuốn và để lại dấu ấn đậm nét trong lòng công chúng
vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay. Bên cạnh đó, dòng phim cổ trang, phim trinh thám
Việt cũng gần như là vùng hoang địa trên bản đồ điện ảnh.
Dễ hiểu,
các tác phẩm đề tài chiến tranh, lịch sử, cổ trang thường đòi hỏi chi phí đầu
tư lớn, với quá trình nghiên cứu tỉ mẩn, dày công, đầu tư kịch bản, thời gian sản
xuất dài hạn, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro về doanh thu. Bài toán kinh phí, hỗ trợ
đầu tư, bảo hiểm tài chính từ các quỹ phim ít nhiều khiến nhà sản xuất, đạo diễn
chùn chân. Bằng lối kể chuyện gần gũi, khắc họa tinh tế tình đồng đội, tình yêu
và thân phận con người với những cảm xúc chân thực, đậm chất đời, thành công của
"Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối" là một dấu ấn quan trọng, phá vỡ định
kiến về dòng phim chiến tranh lịch sử, đồng thời mở ra hướng đi hứa hẹn cho điện
ảnh Việt trong tương lai.
Bứt phá vừa
qua của "Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu" - tác phẩm tạo tiếng vang về
dòng phim trinh thám cổ trang thuần Việt đã cho thấy sức hút độc đáo của thể loại
này tại thị trường nội địa. Chiến thắng trên cho thấy khán giả hoàn toàn sẵn
sàng đón nhận, ủng hộ các thể loại phim vốn không thuộc sở trường của điện ảnh
Việt, miễn tác phẩm được kể bằng ngôn ngữ chỉn chu, mang đến nhiều giá trị, chiều
sâu.
Tóm lại,
thị trường phim Việt năm 2025 đã và đang chứng kiến sự nở rộ của những cơn bão
doanh thu, những thành công nổi bật về mặt thương mại. Đây là bước chuyển mình
đầy tích cực, tạo tiền đề cho những bước đà tiếp theo. Tuy nhiên, để vươn ra biển
lớn, điện ảnh Việt vẫn cần nhiều hơn những làn sóng mạnh mẽ từ chất lượng nghệ
thuật và chiều sâu nội dung - những yếu tố đủ sức chinh phục cả khán giả đại
chúng lẫn giới chuyên môn, bên cạnh hào quang doanh thu rực rỡ.
PHAN THIÊN
DI – Văn Nghệ Công An