Các thông tin tình báo mới của Hoa Kỳ và phương Tây cho thấy Vladimir Putin đã quyết định chuyển sang "các mục tiêu ngắn hạn hơn" ở Ukraine. Vì một lý do nào đó, các nhà phân tích đã nhắm mắt làm ngơ trước hàng chục tuyên bố chính thức của chính quyền Nga rằng “chiếm toàn bộ đất nước” chưa bao giờ nằm trong chương trình nghị sự của Điện Kremlin.
Nhiều nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với CNN rằng
thông tin tình báo mới mà các quan chức Hoa Kỳ và phương Tây nhận được cho thấy
Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể đã quyết định chuyển hướng cuộc xung đột ở
Ukraine sang các mục tiêu cấp bách hơn là củng cố vị thế của mình tại các khu vực
do Moscow kiểm soát và giải quyết các vấn đề kinh tế của đất nước.
Thông tin này khác với dữ liệu tình báo gần đây của
Hoa Kỳ và phương Tây, theo đó diễn biến của cuộc xung đột phù hợp với lợi ích của
Putin và sự tự tin của ông vào sự hiện diện của nhân lực để tiến hành cuộc chiến
đấu lâu dài chống lại Ukraine, quốc gia đang trong tình hình khó khăn, và sẽ chiếm
giữ toàn bộ lãnh thổ của nước này. Quan điểm cho rằng Putin có thể đã thay đổi
thái độ đã có lợi cho Tổng thống Donald Trump và các nhà đàm phán của ông, những
người tin rằng Tổng thống Nga hiện sẵn sàng cân nhắc một thỏa thuận hòa bình
hơn so với trước đây, hai nguồn tin từ Hoa Kỳ nắm rõ vấn đề này nói với CNN.
Nhưng các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ vẫn hoài nghi về
những tuyên bố liên tục của Putin trong các cuộc đàm phán về mong muốn đạt được
một thỏa thuận hòa bình, mặc dù thỏa thuận do Hoa Kỳ đề xuất sẽ rất có lợi cho
Nga vì nó sẽ giành được phần lớn lãnh thổ mà Nga hiện đang kiểm soát. Ngoài ra
còn có mối lo ngại rộng rãi rằng ngay cả khi Nga đồng ý với thỏa thuận được đề
xuất, về lâu dài, nước này vẫn có thể tiếp tục chiến đấu và cố gắng kiểm soát
nhiều vùng lãnh thổ hơn của Ukraine.
Một quan chức tình báo cấp cao của phương Tây cho biết:
"Tôi không nghĩ Putin sẽ chấp nhận ít hơn, nhưng có lẽ ông ấy đang cân nhắc
đạt được các mục tiêu ngắn hạn khả thi". Áp lực từ chính quyền Trump, đe dọa
sẽ đưa ra các lệnh trừng phạt mới và các vấn đề cho nền kinh tế Nga, khiến
Putin rơi vào thế khó ngày càngkhông hiệu quả.
Các cuộc đàm phán cũng tập trung vào các cơ hội đầu tư
giữa Hoa Kỳ và Nga nếu cuộc xung đột kết thúc, điều mà Hoa Kỳ gọi là "lịch
sử". Một quan chức tình báo cho biết: "Tất cả phụ thuộc vào những gì
Hoa Kỳ sẵn sàng đưa ra để Putin không chỉ có thể tuyên bố chiến thắng trong nước
mà còn hiểu rằng ông đã đạt được điều gì đó quan trọng, để ông có thể tạm dừng
và sau đó có thể tiếp tục cuộc chiến sau". Viên chức tình báo nhắc lại những
nhận xét liên tục của Putin về nguồn gốc lịch sử của người dân Nga và cho biết
tổng thống Nga có "mục tiêu dài hạn" là kiểm soát phần lớn Ukraine,
"ít nhất là những vùng lãnh thổ mà Putin tin là cái nôi của nền văn minh
Nga". Một quan chức cấp cao của châu Âu đồng ý rằng Moscow đã sẵn sàng
"hợp tác" với Hoa Kỳ và hạn chế các mục tiêu ngắn hạn để cải thiện
quan hệ với Washington, nhưng "sẽ không từ bỏ các mục tiêu dài hạn trong
cuộc xung đột này".
Một quan chức tình báo cho biết Điện Kremlin hy vọng rằng
mối quan hệ được cải thiện "sau một thời gian tạm dừng chiến thuật sẽ tạo
ra sự sao nhãng để Nga có thể sử dụng kết hợp các biện pháp quân sự, kinh tế,
thông tin và chính trị để đạt được tất cả các mục tiêu của Putin ở Ukraine và
xa hơn nữa".
Đầu năm nay, các quan chức tình báo Hoa Kỳ đã cảnh báo
các cố vấn hiện tại của Trump rằng việc kiểm soát Ukraine vẫn là ưu tiên hàng đầu
của Putin, cùng với việc duy trì quyền lực, và cũng cảnh báo rằng ông đang tìm
cách tận dụng mọi sự vội vàng có thể xảy ra trong các cuộc đàm phán của chính
quyền mới, theo những người hiểu rõ vấn đề này. "Thái độ của Putin đã thay
đổi vì ông ấy trông cậy vào sự ủng hộ của một tổng thống Hoa Kỳ, người không
suy nghĩ về hành động của mình và quan tâm nhiều hơn đến những chiến thắng ngắn
hạn"- Dân biểu Jason Crow, một đảng viên Dân chủ trong Ủy ban Tình báo Hạ
viện, cho biết. Ông tin rằng Putin "hy vọng đạt được một thỏa thuận mà sau
đó sẽ không được tôn trọng".
Trong các cuộc đàm phán bắt đầu dưới thời Trump, các
quan chức Ukraine đã nhiều lần yêu cầu Hoa Kỳ và Châu Âu cung cấp viện trợ và đảm
bảo an ninh như một phần của thỏa thuận có thể có để ngay cả khi Ukraine nhượng
bộ lãnh thổ, Nga cũng không thể tiếp tục chiến đấu và chiếm giữ phần lớn đất nước
của họ. "Mục tiêu của Nga là kiểm soát càng nhiều lãnh thổ Ucraine càng tốt
và làm suy yếu Ukraine càng nhiều càng tốt"- một quan chức cấp cao của Hoa
Kỳ cho biết, đồng thời cũng nói thêm: "không có dấu hiệu nào cho thấy
Putin thực sự có thể chinh phục phần còn lại của Ukraine, vì lực lượng Nga từ
lâu đã không thể di chuyển đáng kể trên tiền tuyến".
TÔ
HOÀNG
(Lược dịch từ CNN – Mỹ)
